Αντικείμενο της συγκρκριμένης διπλωματικής εργασίας είναι η επανάχρηση και αποκατάσταση του κεντρικού κτιριακού συγκροτήματος του ιταλικού αγροτικού οικισμού Campochiaro (σημ. Ελεούσα) στο νησί της Ρόδου.
Ο εν λόγω δασικός οικισμός ιδρύθηκε το 1935, την περίοδο δηλαδή της Ιταλικής κατοχής στα Δωδεκάνησα (1912-1943) και σχεδιάστηκε από τους αρχιτέκτονες Petracco και Bernabitti.
Εκεί μεταφέρθηκαν Ιταλοί υλοτόμοι έποικοι. Η αρχιτεκτονική των κτιρίων που ανεγέρθηκαν ακολουθούν τα ρασιοναλιστικά πρότυπα της περιόδουμε έντονο το μεσογειακό στοιχείο, μιμούμενοι αντίστοιχους εποικιστικούς αγροτικούς οικισμούς.
* Το κεντρικό κτιριακό συγκρότημα αποτελείται από τρία πολυλειτουργικά κτίρια (διοικητήριο, σχολείο, χωροφυλακή, εργαστήρια, εστιατόριο, ιατρείο, διαμερίσματα) και την εκκλησία περικλείοντας έτσι την ορθογωνική πλατεία.
Τα κτίρια αυτά μετά το τέλος της ιταλοκρατίας θα λειτουργήσουν ως Σανατόριο (1947-1970) και έπειτα ως σχολείο και στρατώνας. Σήμερα, πέρα από ένα τμήμα του κτιρίου 3 που χρησιμοποιείται, τα υπόλοιπα στέκουν εγκαταλελειμμένα.
Στοιχεία φθοράς χρόνου αλλά και μετέπειτα παρεμβάσεων είναι εμφανή τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά. Τα γύρω σπίτια του οικισμού εξακολουθούν να κατοικούνται από ντόπιους.
Έπειτα από μελέτη των ιστορικών στοιχείων, των αρχικών ιταλικών σχεδίων και καταγραφή – αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης, προτείνεται η λειτουργία του συγκροτήματος ως «Κέντρο πολιτισμού & φιλοξενίας».
“Η παρούσα διπλωματική εργασία του Εμμανουήλ Χατζηκαντή συμμετέχει σε διεθνή διαγωνισμό διπλωματικών εργασιών, την οποία μπορείτε να ψηφίσετεεδώ
Πρόκειται για ένα πυρήνα δραστηριοτήτων εναλλακτικής μορφής τουρισμού, που στοχεύει στην επαφή του «ξένου» με το ντόπιο στοιχείο και την αλληλεπίδραση των πολιτισμών.
Το Campochiaro επιχειρεί να επαναπροσδιορίσει την έννοια του τουριστικού καταλύματος ως προσφερόμενου πολιτισμικού προϊόντος και να το αναγάγει σε εμπειρία και βίωμα του επισκέπτη, συνδέοντάς τον με τον τόπο, την ιστορία και την κουλτούρα του.
Το νέο αυτό «Κέντρο» θα λειτουργήσει ως πυρήνας δραστηριοτήτων ενναλακτικής μορφής τουρισμού με στόχο την αναζωογόνηση της ευρύτερης περιοχής. Τα κτίρια θα στεγάζουν πλέον χρήσεις όπως διαμονή, εστίαση, καταστήματα τοπικών προϊόντων, βιβλιοθήκη, χώρους μνήμης, αίθουσες εκδηλώσεων – πολλαπλών χρήσεων – προβολών, παραδοσιακά εργαστήρια αλλά και την υφιστάμενη υπηρεσία δασικής προστασίας.
Η μελέτη αποκατάστασης που προτείνεται, σέβεται τον αρχικό σχεδιασμό,καθαιρώντας μετέπειτα προσθήκες που αλλοιώνουν την τυπολογία και μορφολογία των κτιρίων. Οι νέοι χειρισμοί γίνονται πίσω από το ορατό επίπεδο της πλατείας και έχουν την μορφή ξύλινων ή μεικτών ελαφριών κατασκευών, καθιστώντας τες διακριτές από τα υφιστάμενα κτίρια.
Η καινούργια διαμόρφωση έχει ως στόχο να εξυπηρετήσει τις ποικίλες απαιτήσεις του προτεινόμενου (μέσω της εργασίας) κοινόχρηστου πολύ-λειτουργικού χώρου, διασφαλίζοντας την προσαρμοστικότητα του σε μελλοντικές χρήσεις.
Όσον αφορά τον περιβάλλοντα χώρο, επανασχεδιάζεται η πλατεία αυτή την φορά όχι ως κυκλοφοριακός κόμβοςαλλά ως τόπος στάσης και συλλογικών δραστηριοτήτων. Επίσης, δημιουργείται ένα πάρκο παιχνιδιού και γυμναστικής πίσω από το κτίριο 3, στο αποτύπωμα της προσθήκης που αφαιρείται.
Στο κτίριο 2 ένα στέγαστρο από ξύλινο δικτύωμα και γυαλί προσφέρει ένα ενιαίο χώρο πολλαπλών χρήσεων που προσαρμόζεται ανάλογα την εποχή.
Νέα προσθήκη αποτελούν οι χώροι των cabins σε επαφή με το κτίριο 1 που στεγάζει τα δωμάτια φιλοξενίας, προσφέροντας μια ιδιωτική διαφορετική εμπειρία διαμονής με θέα το δάσος.
Στοιχεία & Συντελεστές Εργασίας:
Τύπος Εργασίας: Διπλωματική, Τίτλος εργασίας: [επαναπροσδιορίζοντας τον ξενιστή] – CAMPOCHIARO / Ρόδος – Κέντρο Πολιτισμού & Φιλοξενίας, Φοιτητής: Εμμανουήλ Χατζηκαντής, Σχολή / Τμήμα:Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης – Πολυτεχνική Σχολή – Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Μαρία Δούση, Ημερομηνία: Ιούνιος 2018
English Description: The revival of historic complex, “CAMPOCHIARO”, in Rhodes – Greece, as a Center of Culture & Hospitality / Diploma Thesis by Emmanouil Chatzikantis
The present diploma thesis is engaged in the reuse and rehabilitation of the central building complex of the Italian rural settlement Campochiaro (nowadays renamed as Eleousa) on the island of Rhodes in Greece.
This forest settlement was founded in 1935, during the period of the Italian occupation in the Dodecanese (1912-1943) and was designed by the italian architects Petracco and Bernabitti. There were transported Italian lumberjacks settlers.
The architecture of the buildingsfollows the rationalist standards of the period, with a mediterranean architectural vocabulary, imitating comparable rural settlements. The main building complex consists three multifunctional buildings (administration, school, police station, shops, restaurant, doctor’s office, appartments) and the church thus enclosing the rectangular square.
Those buildings after the end of the Italian occupation functioned as sanatorium (1947-1970) and then as school and barracks. Today, only one part of building 3 and the church is in use and the rest is abandoned. All the square’s buildings have undergone alterations and degenerations, internally and externally, not all in the same level. The houses of the settlement are still inhabited by locals.
After studying the historical elements, the original Italian plans and recording of the current situation, it is proposing that the complex be operated as a «Cultural & Hospitality Center». It will work as a core of alternative tourism activities, aiming the contact of the «foreign» with the local element and the interaction of cultures.
“The present diploma thesis by Emmanouil Chatzikantis, participates in international ISARCH awards for architecture students, which you can vote here”
Campochiaro attempts to redefine the concept of a tourist accommodation as a cultural product and to bring it to an experience for the visitor, linking it to its place, history and culture. This new «Center» will act as a core of alternative tourism activities, helping to the revitalizing of the wider region.
The buildings will now house uses such as accommodation, restaurant, café, cinema, local products shops, library, memorial exhibition, event hall, traditional workshops and the existing forest protection service.
The proposed rehabilitation study respects the original design by eliminating later additions that alter the typology and morphology of the buildings. The new manipulations are made behind the visible level of the square and they are wooden or mixed light constructions, distinct from the existing buildings.
The new configuration aims to serve the diverse requirements of the proposed shared multifunctional space, ensuring its adaptability to future uses. About the outdoor, the square is redesigned, this time not as a traffic junction but as a place for collective activities.
Also, behind the building 3, a playground and a fitness park are planned. In the building 2 a roof of wooden net and glass offers a multifuction space that could work all time. New additions are the wooden cabins, in contact with the building 1 that houses the guest’s rooms, offering a private, different, accommodation experience overlooking the forest.
Facts & Credits:
Project Type: Diploma Thesis, Project Title: [redefining the host] – CAMPOCHIARO / Rhodes / Greece – Cultural & hospitality center, Student: Emmanouil Chatzikantis, School /Department: Aristotle University of Thessaloniki – Faculty of Engineering – Department of Architecture, Supervisor: Maria Doussi, Date: June 2018