Η παγκόσμια στροφή προς τα έξυπνα κτίρια (smart buildings) και τις βιώσιμες πρακτικές δεν περιορίζεται μόνο στον τομέα των επαγγελματικών χώρων όπως τα γραφεία ή τα ξενοδοχεία, αλλά επεκτείνεται καθημερινά και στις κατοικίες.

Η επίτευξη εξοικονόμησης ενέργειας δεν αποτελεί απλώς ένα στόχο αλλά μια επιτακτική ανάγκη, ενώ η άνεση και η εξατομικευμένη εμπειρία του χρήστη διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο τόσο στο περιβάλλον ενός σπιτιού όσο και σε αυτό ενός γραφείου ή ενός ξενοδοχείου. Στο επίκεντρο της τάσης των έξυπνων κτιρίων για περισσότερα από 30 χρόνια βρίσκεται η κορυφαία τεχνολογία αυτοματισμού KNX.

Το KNX αποτελεί ένα ανοιχτό διεθνές πρότυπο για τον αυτοματισμό κτιρίων, το οποίο δεν περιορίζε ται μόνο στον έλεγχο του φωτισμού όπως θα δούμε κυρίως σε αυτό το άρθρο, αλλά καλύπτει ένα ευρύτατο φάσμα εφαρμογών όπως ο βέλτιστος έλεγχος της θέρμανσης και της ψύξης, ο αυτοματισμός σκίασης, τα συστήματα ασφαλείας, η ενεργειακή διαχείριση, κ.ά. Το βασικότερο πλεονέκτημα του KNX είναι η δυνατότητα διασύνδεσης KNX συσκευών διαφορετικών κατασκευαστών αλλά επιπλέον και υλικά διαφορετικών τεχνολογιών όπως οι φωνητικοί βοηθοί σε μία ενιαία τεχνολογική πλατφόρμα.

Έτσι, όλες οι συσκευές «συνομιλούν» με την ίδια γλώσσα, εξασφαλίζοντας ολοκληρωμένες λύσεις και κεντρικό έλεγχο προς όφελος του τελικού χρήστη. Το DALI (Digital Addressable Lighting Interface) αντιθέτως, αποτελεί μία ψηφιακή τεχνολογία που έχει σχεδιαστεί κυρίως για τον έλεγχο του φωτισμού. Συνδυάζει απλή καλωδίωση με προηγμένες δυνατότητες διευθυνσιοδότησης καθώς κάθε φωτιστικό σημείο μπορεί να ελεγχθεί μεμονωμένα ή σε ομάδες χωρίς αλλαγές στην καλωδίωση, επιτρέποντας μεγάλη ευελιξία σε κατοικίες, επαγγελματικά κτίρια και ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις αυξάνοντας τη λειτουργικότη τα του χώρου και την άνεση του χρήστη. Επιπλέον, η ψηφιακή φύση του DALI υποστηρίζει αμφίδρομη επικοινωνία, επιτρέποντας σε κάθε φωτιστικό να αναφέρει βλάβες ή να απαντά σε ερωτήματα σχετικά με την κατάστασή του και κατά συνέπεια να απλοποιεί την συντήρηση του φωτισμού.

Hager ΚΝΧ / DALI Gateways

Νέα KNX DALI Gateways για 64 και 128 φωτιστικά σημεία | Πηγή φωτογραφίας: Hager Hellas

Στην Φρανκφούρτη το 2024 στη διεθνή έκθεση τεχνολογίας κτιρίων Light and Building, η Hager παρουσίασε την νέα σειρά KNX DALI Gateways που όχι απλώς έχουν τη δυνατότητα να ενσωματώνουν τον φωτισμό DALI στο σύστημα KNX, αλλά επιπλέον να παρέχουν και ορισμένες τελευταίας γενιάς λειτουργίες όπως ο ανθρωποκεντρικός φωτισμός (Human Centric Lighting), RGB και Tunable white φωτισμός καθώς και αυξημένες δυνατότητες επιτήρησης του συστήματος DALI για ανα βαθμισμένη βλαβοληψία.

Human Centric Lighting: Η αναβάθμιση της διαβίωσης στο επίκεντρο της τεχνολογίας

Με τον όρο Human Centric Lighting (HCL) αναφερόμαστε σε μια προσέγγιση σχεδιασμού του φωτισμού, όπου το φως προσαρμόζεται στις ανθρώπινες ανάγκες και στον φυσικό βιολογικό κύκλο (κιρκάδιο ρυθμό). Στόχος του HCL είναι να μιμηθεί, όσο το δυνατόν περισσότερο, το φυσικό φως της ημέρας, προσαρμόζοντας τη θερμοκρασία χρώματος και την ένταση του φωτισμού ανάλογα με τις ώρες και τις συνθήκες.

• Tunable White: Μία από τις βασικότερες παραμέτρους για την επίτευξη του Human Centric Lighting είναι η δυνατότη τα εναλλαγής της θερμοκρασίας του λευκού φωτός, γνωστή και ως tunable white. Η τεχνολογία Tunable White αναφέρεται στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του λευκού φωτισμού με αποτέλεσμα την αντίστοιχη εναλλαγή του από θερμό σε ψυχρό φως. Με αυτό τον τρόπο, το φως μπορεί να είναι πιο ουδέτερο το πρωί, συνήθως πιο ψυχρό κατά τη διάρκεια των ωρών αιχμής στο γραφείο και πιο θερμό τις απογευματινές και βραδυνές ώρες με στόχο την χαλάρωση των χρηστών. Καθώς ο χρήστης περνά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας του σε κλειστούς χώρους η τεχνολογία tunable white προσφέρει προσαρμογή του τεχνητού φωτισμού στον βιολογικό ρυθμό των ανθρώπων βελτιώνοντας τον καθημερινό τρόπο ζωής. Έτσι επιτυγχάνεται η βελτίωση των συνθηκών εργασίας και άνεσης σε χώρους κατοικιών, γραφείων ή ξενοδοχείων.

Πηγή φωτογραφίας: Hager Hellas

Αρχιτεκτονικός φωτισμός και σενάρια άνεσης με χρωματικά εφέ

Ο αρχιτεκτονικός φωτισμός στοχεύει στην ανάδειξη της δομής, της αισθητικής και της ταυ τότητας ενός κτιρίου ή χώρου. Μέσα από λεπτομερή σχεδιασμό, αξιοποιεί τεχνικές που τονίζουν σημεία στο χώρο με σκιές ή φως, τονίζουν γραμμές και υφές. Τα RGB χρωματικά εφέ που προσφέρουν οι KNX DALI συσκευές, μπορούν να αποτελέσουν ένα ιδιαίτερο κομμάτι του αρχιτεκτονικού φωτισμού, προσφέροντας επιπλέον δυνατότητες και η χρήση τους ποικίλλει:

• Σε εξωτερικές όψεις κτιρίων όπου η εφαρμογή χρωματικών RGB εφέ αναδεικνύει αρχιτεκτονικά σημεία του κτιρίου.

• Σε εσωτερικούς χώρους, με διακριτική ανάδειξη στοιχείων (π.χ. κολώνες, καμπύλες) με διαφορετικές αποχρώσεις που αναβαθμίζουν την αίσθηση στο χώρο ή ακόμη αυτός να προσαρμόζεται χρωματικά σε συγκεκριμένες εκδηλώσεις.

Berker KNX διακόπτης σειρά R.8 | Πηγή φωτογραφίας: Hager Hellas

Ο χρήστης μπορεί να εναλλάσει τα σενάρια αυτά όπως επιθυμεί, ρυθμίζοντας τις αποχρώσεις και την ένταση του φωτισμού με ακρίβεια. Για να επιτευχθεί αυτό, η Hager προσφέρει πολλαπλές λύσεις όπως ο έλεγχος από σταθερές οθόνες πολλαπλών λειτουργιών στον τοίχο (KNX Touch control), οι Berker KNX διακόπτες ή από το κινητό ή το tablet χρησιμοποιώντας την εφαρμογή Domovea.

Οπτικοποίηση Domovea και χρωματικός έλεγχος | Πηγή φωτογραφίας: Hager Hellas

Οθόνη πολλαπλών λειτουργιών KNX Touch control | Πηγή φωτογραφίας: Hager Hellas

Εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων μέσω εκμετάλλευσης του φυσικού φωτισμού

Ο φωτισμός γενικότερα και κατά συνέπεια ο DALI φωτισμός, αντιπροσωπεύει έναν από τους μεγαλύτερους παράγοντες ενεργειακής κατανάλωσης στα σύγχρονα κτίρια, γεγονός που καθιστά τη χρήση ανιχνευτών παρουσίας ιδιαίτερα σημαντική για την επίτευξη μειωμένων εξόδων και διατήρησης άνετων συνθηκών κυρίως σε χώρους γραφείων.

Οι έξυπνοι KNX ανιχνευτές παρουσίας της Hager ενεργοποιούν τον φωτισμό μόνο όταν ανιχνεύσουν κίνηση και τον απενεργοποιούν αυτόματα μετά από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, όταν ο χώρος είναι κενός, εμποδίζοντας τη σπατάλη ενέργειας από ξεχασμένα αναμμένα φώτα. Επιπλέον, χάρη στο ενσωματωμένο αισθητήριο φωτεινότητας που διαθέτουν, υπολογίζουν το εισερχόμενο φυσικό φως από τα παράθυρα και σε συνδυασμό με την προηγμένη λειτουργία constant lighting control, εξισορροπούν τον φυσικό και τον τεχνητό φωτισμό, επιτυγχάνοντας το ιδανικό επίπεδο φωτεινότητας με τη μέγιστη δυνατή εξοικονόμηση. Παράλληλα, οι ίδιοι ανιχνευτές μπορούν να θέτουν σε λειτουργία ή να απενεργοποιούν τα συστήματα θέρμανσης και ψύξης βάσει παρουσίας, μεγιστοποιώντας την αποδοτικότητα των ενεργοβόρων αυτών εγκαταστάσεων και ενισχύοντας περαιτέρω τη συνολική ενεργειακή απόδοση του κτιρίου.

Βασικό πλεονέκτημα στον σχεδιασμό του κτιρίου αποτελεί η ποικιλία των ανιχνευτών κίνησης και παρουσίας της Hager. Τα διάφορα μοντέλα που διατίθενται προσφέρουν αυτόματο έλεγχο του φωτισμού DALI είτε πρόκειται για αίθουσες γραφείων, είτε για χώρους στάθμευσης, είτε για διαδρόμους ή ακόμη και για συνεδριακές αίθουσες και αποθήκες με μεγάλο ύψος οροφής. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται ολιστική προσέγγιση στο κτίριο με γνώμονα την μέγιστη εξοικονόμηση ενέργειας.

Mini ανιχνευτής παρουσίας με εκμετάλλευση φυσικού φωτισμού | Πηγή φωτογραφίας: Hager Hellas

Αναβαθμισμένη συντήρηση του φωτισμού DALI με υψηλό επίπεδο βλαβοληψίας

Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, οι νέες συσκευές KNX DALI Gateway διαθέτουν ενισχυμένες δυνατότητες επιτήρησης του συστήματος DALI, αναβαθμίζοντας σημαντικά τη συντήρηση του φωτισμού σε ένα κτίριο. Με τη συνδρομή της μονάδας κεντρικού ελέγχου και οπτικοποίησης Domovea, η ομάδα συντήρησης λαμβάνει έγκαιρες ειδοποιήσεις (push notifications και emails) που υποδεικνύουν το ακριβές φωτιστικό και την αιτία του προβλήματος, διευκολύνοντας την άμεση αντιμετώπιση τυχόν δυσλειτουργιών.

Αυτή η λειτουργικότητα μειώνει δραστικά τον χρόνο εκτός λειτουργίας (downtime) σε κτίρια γραφείων ή ξενοδοχεία, καθώς οι τεχνικές ομάδες έχουν πλήρη εικόνα και προλαβαίνουν ή διορθώνουν έγκαιρα βλάβες, διασφαλίζοντας έτσι τον φωτισμό και την απρόσκοπτη λειτουργία της επιχείρησης.

Οπτικοποίηση Domovea & ειδοποίηση σφάλματος φωτιστικού | Πηγή φωτογραφίας: Hager Hellas

Επίλογος

Σε μια εποχή όπου τα κτίρια αναβαθμίζονται από απλές υποδομές σε έξυπνα κτίρια, ο συνδυασμός του DALI με το KNX ορίζει τα νέα δεδομένα. Μέσα από τη δύναμη του Human Centric Lighting, τα δυναμικά σενάρια RGB και την κεντρική διαχείριση μέσω Domovea, η Hager προσφέρει μια ολιστική εμπειρία στον φωτισμό που υπερβαίνει την απλή λειτουργία «on/ off». Με αυτή την προσέγγιση, για εξοικονόμηση ενέργειας, καλυτερη αίσθηση των χρηστών αλλά και απρόσκοπτη συντήρηση του συστήματος, επιτυγχάνεται μία ουσιαστική διαφορά ανάμεσα σε ένα συνηθισμένο κτίριο και σε έναν πρωτοποριακό χώρο εργασίας ή διαβίωσης.

Άρθρο του Κωνσταντίνου Γκουλιαδίτη | Product Manager Building Automation / KNX της εταιρείας Hager Hellas

Υποβάλλετε ένα άρθρο

Το όνομά σας *

Το email σας *

Το θέμα του άρθρου σας *