Τα διατηρητέα όμορα κτήρια βρίσκονται στη συμβολή των οδών της Πλ. Αγ. Ειρήνης 11 και 12 & Αιόλου αρ. 34 και είναι αντιπροσωπευτικά δείγματα των οικιών που κτίστηκαν στις αρχές του 19^ου αιώνα και σώζονται μέχρι σήμερα.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Τα κτήρια ανήκουν σήμερα στο Χατζηκυριάκειο Ίδρυμα και προήλθαν από κληροδοτήματα του γνωστού βιομήχανου και εμπόρου κ. Χατζηκυριάκου, ο οποίος διατηρούσε την κατοικία του σε αυτά επί σειρά ετών στα τέλη του 19^ου αιώνα.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

“Τα κτήρια έχουν χαρακτηρισθεί ως μνημεία από το Υπουργείο Πολιτισμού”.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Το ενοποιημένο κτήριο έχει σήμερα συνολικό εμβαδόν 949 τ.μ. περίπου και αποτελείται  από ένα τριώροφο και ένα διώροφο κτήριο που χρονολογούνται στις αρχές του 19^ου αιώνα.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

“Το δομικό τους σύστημα αποτελείται από σύμμικτη δόμηση φέρουσας λιθοδομής και οπτοπλινθοδομής, ενώ τα πατώματα αποτελούνται από φέροντες ξύλινες δοκούς”.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Οι όψεις παρουσιάζουν συμμετρία με ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά, μορφολογικά, τυπολογικά στοιχεία και φέρουν ορισμένα χαρακτηριστικά όψιμου κλασικισμού κτηρίων αντίστοιχης εποχής στην Αθήνα.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Κεντρική ιδέα – Κριτήρια σχεδιασμού

Η κεντρική ιδέα του σχεδιασμού ήταν αφενός η ανάδειξη του ιστορικού χαρακτήρα των κτηρίων με την διατήρηση και αποκατάσταση όλων εκείνων των μορφολογικών και τυπολογικών στοιχείων που μαρτυρούν τις φάσεις στον σχεδιασμό και την αρχιτεκτονική των πρώτων κτηρίων του νέου ελληνικού κράτους (αρχές – μέσα του 19^ου αιώνα), αφετέρου η παράδοση ενός δομημένου κτηριακού συνόλου που θα εξυπηρετεί τις σύγχρονες προδιαγραφές για τις χρήσεις που προορίζεται.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Η μελέτη αποκατάστασης των κτηρίων με τη διατήρηση του κελύφους, με καταγεγραμμένες τις διάφορες ιστορικές φάσεις και την επαναλειτουργία τους, αποτέλεσε το βασικό άξονα σχεδιασμού, ώστε ο επισκέπτης να αντιλαμβάνεται την διαλεκτική σχέση ανάμεσα στο παλαιό και το σύγχρονο των κτηρίων.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

“Επιθυμία των μελετητών ήταν τα κτήρια να φιλοξενήσουν λειτουργίες υψηλού επιπέδου και με τις λιγότερες δυνατές παρεμβάσεις”.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Στο ισόγειο εντάχθηκαν καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, στο υπόγειο βοηθητικοί χώροι, ενώ οι όροφοι και το δώμα διαμορφώθηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε να λειτουργούν ως χώροι φιλοξενίας επισκεπτών – ξενοδοχείο.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Τεχνολογίες κατασκευής και επιλογή υλικών – Επεμβάσεις αποκατάστασης και νέας χρήσης

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

“Το 2017 ξεκίνησαν οι πρώτες εργασίες ολικής αποκατάστασης και η ανακατασκευή των κτηρίων σε όλους τους χώρους”.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Κύρια χαρακτηριστικά τη αρχιτεκτονικής των κτηρίων που αναδείχθηκαν είναι η όψη του τριώροφου κτηρίου που παρουσιάζει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά όψιμου νεοκλασσικισμού, το εσωτερικό αίθριο του ίδιου κτηρίου όπου δεσπόζουν τα επιβλητικά αψιδωτά ανοίγματα επηρεασμένα από την υστεροβυζαντινή αρχιτεκτονική, ο ζωγραφικός διάκοσμος που σώθηκε στην είσοδο – διάδρομο του κτηρίου με τις ασύμμετρες εσοχές-κόγχες εκατέρωθεν του διαδρόμου καθώς και ο διάκοσμος του ισογείου του ίδιου κτηρίου.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Επιπλέον οι περίτεχνες ξυλοδεσιές στο εσωτερικό των κτηρίων και περιμετρικά με τα όμορα κτήρια καθώς και οι ξύλινοι πεσσοί – ορθοστάτες εκατέρωθεν των εσωτερικών ανοιγμάτων είναι χαρακτηριστικά τη εποχής εκείνης όπως επίσης η τεχνοτροπία τύπου «μπαγδατί» τόσο στα κάθετα εσωτερικά χωρίσματα όσο και στις οροφές και η τεχνοτροπία κατασκευής τη στέγης με τα παραδοσιακά ξύλινα ζευκτά.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Παράλληλα, οι οροφές των υπογείων με την παραδοσιακή τεχνική των ημιθολίων από μεταλλικά στοιχεία και πλινθοδομή είναι αξιοσημείωτες καθώς και οι μαρμάρινοι λαξευμένοι όγκοι που χρησιμοποιήθηκαν από σπόλια άλλων κτηρίων που βρίσκονται ένθετα στην τοιχοποιία των κτηρίων.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Σημαντικό ρόλο διαγραμματίζει η τεχνοτροπία κατασκευής πρεκιών στα υπέρθυρα των ανοιγμάτων από συμπαγείς πλίνθους όπως επίσης και οι εσοχές – κόγχες στην τοιχοποιία που αργότερα φράχθηκαν και μαρτυρούν την εξυπηρέτηση θρησκευτικών αναγκών των κατοίκων.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

“Ως προς το λειτουργικό σχεδιασμό των κτηρίων πραγματοποιήθηκε η ενοποίηση του κελύφους με την διάνοιξη διόδου επικοινωνίας στο επίπεδο του ορόφου”.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Στο τριώροφο οίκημα διατηρείται η τυπολογία των χώρων και δημιουργείται νέα κατακόρυφη επικοινωνία με την κατασκευή νέου κλιμακοστασίου και ασανσέρ.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Μια επιβλητική σκάλα με ξύλινα κιγκλιδώματα, δεσπόζει στην κεντρική είσοδο του τριώροφου κτιρίου και μαζί με το ζωγραφικό διάκοσμο της οροφής της εισόδου και το επιβλητικό αίθριο, εντυπωσιάζουν τον επισκέπτη του κτηρίου, δίνοντας μια εξαιρετική ποιότητα στο χώρο αλλά και μια αίσθηση, που μόνον τέτοιου είδους κτήρια αποπνέουν.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Στο ισόγειο του διώροφου κτηρίου καθαιρέθηκαν όλα τα εσωτερικά χωρίσματα με μόνη εξαίρεση τμήμα τοιχοποιίας το οποίο διατηρείται για να μαρτυρά την παλαιά λιθόκτιστη κατασκευή και να ενοποιείται το παλιό με το νέο αρμονικά, έτσι δημιουργείται ένας ενιαίος χώρος καταστήματος.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

“Τα κτήρια ελέγχθηκαν και ενισχύθηκαν ως προς την στατική τους επάρκεια για να ανταποκρίνονται στα φορτία της νέας τους χρήσης”.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Πραγματοποιήθηκε επισκευή και ενίσχυση όλων των τοιχοποιιών, αντικατάσταση και ενίσχυση των φθαρμένων ξύλινων και μεταλλικών δοκών. Έγινε αποκατάσταση της στέγης και συντήρηση των ξύλινων στοιχείων (ζευκτών). Επιπλέον αποκαταστάθηκαν και ανακατασκευάσθηκαν όλα τα ξύλινα κουφώματα, καθώς και τα ξύλινα δάπεδα λόγω εκτεταμένης φθοράς, από νέα όμοια με τα παλαιά.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Photo © Τηλέμαχος Κουκλάκης

“Η αρχιτεκτονική πρόταση διαμόρφωσης των όμορων διατηρητέων κτιρίων, είναι μια πρόταση που σέβεται την ταυτότητα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των δύο ενοποιημένων κτιρίων”.

Όψη Α-Α, © Ανθή Οικονόμου

Όψη Β-Β, © Ανθή Οικονόμου

Στοιχεία & Συντελεστές έργου:

Ταυτότητα έργου | Έργο – Τίτλος – Υπότιτλος: Στερέωση και αποκατάσταση όμορων διατηρητέων κτιρίων – Ενοποίηση κελύφους – Επανάχρηση, Τοποθεσία: Πλ. Αγ. Ειρήνης 11, 12 & Αιόλου 34 – Αθήνα, Ιδιοκτήτης: Ορφανοτροφείο Θηλέων Ιωάννου & Μαρ. Χατζηκυριάκου, Ανάδοχος: ARDH ΙΚΕ, Αρχιτεκτονική μελέτη: Ανθή Οικονόμου, Στατική μελέτη: Γιώργος Ιατρού, Επίβλεψη: Αργύρης Σταθόπουλος, Η/Μ μελέτη: Παναγιώτης Κωνσταντίνου, Μελέτη συντήρησης έργων τέχνης: Ηλίας Τότσης, Συνολικό εμβαδό κτιρίου: Τα κτίρια Α (τριώροφο) και Β (διώροφο) 622,76 τ.μ. και 326,54 τ.μ., Χρόνος μελέτης: 2016 – 2017, Χρόνος κατασκευής: 2017 – 2019, Παρουσίαση: Ανθή Οικονόμου, Φωτογραφίες: Τηλέμαχος Κουκλάκης

Υποβάλλετε ένα άρθρο

Το όνομά σας *

Το email σας *

Το θέμα του άρθρου σας *