Η κατοικία “Transition” απευθύνεται σε μια οικογένεια με δύο παιδιά που διανύουν την εφηβεία. Ο σχεδιασμός της, που υλοποιήθηκε από αρχιτεκτονικό γραφείο Your Space Experience (YSE), γεννήθηκε από τις ανάγκες αυτής της συμβίωσης και απαντά σε αυτές με ευαισθησία και χωρική ευφυΐα.
Το έργο αφορά μια λαϊκή κατοικία, κατασκευασμένη στις αρχές της δεκαετίας του ’60, όταν ο αστικός ιστός της περιοχής Τζιτζιφιές στην Καλλιθέα δεν είχε ακόμη πυκνώσει. Το κύριο κτίσμα είχε εμβαδόν περίπου 65 τ.μ., ενώ στον πίσω κήπο υπήρχε μια μικρή αποθήκη–πλυσταριό 10 τ.μ. Τα δύο αυτά ανεξάρτητα κτίσματα «ζητούσαν» να συναντηθούν. Η αρχική ιδέα βασίστηκε σε αυτή τη συνάντηση, μελετώντας τη σύνδεση τους μέσα από τη λογική των λαϊκών κατοικιών που αναπτύσσονται σε σχήμα Γ. Το πίσω κτίσμα υπερυψώθηκε και απέκτησε ένα πατάρι–γραφείο, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια ενιαία κατοικία συνολικού εμβαδού 102 τ.μ.
Η γοητεία της πίσω αυλής ήταν έντονη και η διατήρησή της αποτέλεσε βασική επιδίωξη. Η σύνδεση των δύο κτισμάτων επιτεύχθηκε μέσω ενός αιθρίου· ενός ημιδιάφανου χώρου που διατηρεί, εν μέρει, τα χαρακτηριστικά του υπαίθριου, λειτουργεί ως βιώσιμος χώρος και πέρασμα, και για έξι μήνες το χρόνο γίνεται οργανικό τμήμα της αυλής. Η σχέση εσωτερικού–εξωτερικού χώρου είναι διαρκής, κυρίως μέσω της οπτικής επαφής, μετατρέποντας τον κήπο σε σκηνικό της καθημερινότητας.
Η κουζίνα, τοποθετημένη στο κέντρο, λειτουργεί ως κόμβος και χώρος μετάβασης. Συμμετέχει σε ένα χωρικό παιχνίδι πολλαπλών ρόλων: αποτελεί πέρασμα ανάμεσα στους κοινόχρηστους χώρους, ενθαρρύνει τον επιμερισμό της καθημερινότητας, διαχωρίζει τις ζώνες ώστε κάθε ηλικιακή ομάδα να απολαμβάνει ιδιωτικότητα χωρίς να χάνει την πρόσβαση στην «καρδιά» του σπιτιού, και ταυτόχρονα εξοικονομεί χώρο.
Κάθε κοινόχρηστος χώρος έχει τη δική του ατμόσφαιρα. Ο μπροστά καθιστικός χώρος είναι ζεστός, αγκαλιαστός, σε άμεση σχέση με την αυλή και τον δρόμο. Αντίθετα, ο πίσω χώρος–αίθριο είναι ψηλότερος, φωτεινός και διάφανος, αλλά με άμεση επαφή με μια προστατευμένη αυλή. Το παιχνίδι των σχέσεων είναι διαρκές: οπτικές φυγές, διαμπερείς άξονες και εναλλαγές μεταξύ ιδιωτικού–κοινού, μέσα–έξω, δημιουργούν ένα βιωματικό πλέγμα που εξελίσσεται.
Στην μπροστινή αυλή, σε επαφή με τον δρόμο, διατηρήθηκε η μορφή της λαϊκής κατοικίας του ’60. Αντί για συμπαγές στηθαίο, τοποθετήθηκαν κλώστρα ως αναφορά στην εποχή, ενώ η εξώθυρα σχεδιάστηκε εμπνευσμένη από τα γεωμετρικά σχέδια θυρών της περιόδου. Ο δρόμος διατηρεί ακόμη μια ακολουθία από παλιές μονοκατοικίες· επιδιώκοντας τη συνέχιση του αστικού ιστού και τη διατήρηση της εμπειρίας του περιπατητή, επισκευάστηκαν τα χαμηλά κάγκελα και η αυλόπορτα, με επιλογή χρωμάτων που «συνομιλούν» με τον περιβάλλοντα χώρο.
Στην πίσω αυλή αναπτύσσεται ένας άλλος κόσμος: ένα patio γεμάτο εσωτερικότητα, φως και έντονα χρώματα. Οι διαφορετικοί χρωματισμοί των δύο όγκων τονίζουν τη διαφάνεια του αιθρίου και αντλούν έμπνευση από τη μεξικανική αρχιτεκτονική, ειδικότερα από τον Luis Barragán. Κατά τη μετάβαση από τον έναν χώρο στον άλλον, ο επισκέπτης βιώνει μια αποκάλυψη: το ύψος και η διαφάνεια του αιθρίου, μαζί με το άνοιγμα προς τον κήπο, προκαλούν το αίσθημα της έκπληξης, αποκαλύπτοντας έναν χώρο ταυτόχρονα ανοιχτό και απολύτως ιδιωτικό.
Τα δωμάτια των εφήβων διαθέτουν κρυφές συρόμενες πόρτες–βιβλιοθήκες, ενισχύοντας το στοιχείο της έκπληξης και την ανάγκη απομόνωσης. Στο υπνοδωμάτιο των ενηλίκων, μια σκάλα–γλυπτό οδηγεί στο πατάρι: μια μεικτή κατασκευή όπου το πρώτο τμήμα αποτελεί ξύλινο βαμμένο όγκο στο χρώμα του τοίχου, ενώ το δεύτερο συντίθεται από μεταλλικά σκαλοπάτια αναδιπλούμενης λαμαρίνας στο φυσικό της χρώμα.
Παρότι βρίσκεται μέσα σε πυκνό αστικό ιστό, η κατοικία διατηρεί άμεση σχέση με το χώμα και το φυσικό περιβάλλον. Οι επιλογές των υλικών, όπως η τσιμεντοκονία στο δάπεδο και το κόντρα πλακέ σημύδας στο φυσικό του χρώμα, διατηρούν μια καθαρότητα και συνέπεια ως προς αυτή τη σχέση. Όλα τα σταθερά στοιχεία —βιβλιοθήκες, ντουλάπες, επίπλωση— σχεδιάστηκαν εξαρχής, εντασσόμενα οργανικά στο χώρο και ενισχύοντας τη ροικότητα και την αίσθηση μετάβασης, ώστε η οικογένεια να βιώνει έναν χώρο που εκφράζει τον τρόπο ζωής της και καλύπτει ολοκληρωμένα τις ανάγκες της.
Τέλος, μικρές λεπτομέρειες λειτουργούν ως σχεδιαστικά σχόλια και βιωματικές εντάσεις: λεπτές λωρίδες μαρμάρου Τήνου ενσωματωμένες στο δάπεδο, ασύμμετρα πέτρινα πόμολα στην κουζίνα, καθρέφτες στην οροφή του προχώλ των εφηβικών δωματίων και μια κουρτίνα που χωρίζει το WC από το υπόλοιπο λουτρό. Χειρονομίες που τονίζουν την έκπληξη, την αντίθεση, τη ροή και την ανακάλυψη, συνοδεύοντας τη βιωματική εμπειρία ενός χώρου που σχεδιάστηκε για να μεταβάλλεται, να αποκαλύπτεται και να ζει.
Τίτλος έργου: Transition, Τυπολογία: Επέκταση και ανακαίνιση κατοικίας, Τοποθεσία: Τζιτζιφιές – Αττική – Αθήνα – Ελλάδα, Αρχιτεκτονική Μελέτη – Σχεδιασμός επίπλων / ειδικών κατασκευών και κατασκευή: Your Space Experience (YSE), Υπεύθυνη μελέτης – σχεδιασμού: Παναγιώτα Καμπέρου, Διαστάσεις χώρου (m2): 102 τ.μ., Κατάσταση: Ολοκληρωμένο (2021), Κείμενο παρουσίασης: Your Space Experience (YSE), Φωτογραφίες:Γιώργος Ηλιού – Γρηγόρης Μαρκάκης
English description: The Transition Residence was conceived for a family with two teenage children, its design by architectural firm Your Space Experience (YSE), emerging from and responding to the dynamics of this particular stage of shared living. The project concerns a modest 1960s dwelling located in the Tzitzifies neighborhood of Kallithea, a time when the area’s urban fabric was still relatively sparse. The original house occupied about 65sqm, with a 10sqm. outbuilding— a small storage and laundry space—situated in the back garden.
The two structures seemed to “call” for connection. The design concept was therefore born out of this desire for encounter, studied through the lens of traditional Greek courtyard houses often organized in an L-shaped plan. The garden structure was elevated and complemented with a mezzanine office, resulting in a unified residence of 102sqm total.
Preserving the strong character of the backyard was a key objective. The connection between the two buildings was achieved through the insertion of a semi-transparent atrium that maintains, to some extent, the qualities of an open-air space while functioning as a habitable zone and a passageway. For nearly half the year, it effectively becomes an extension of the courtyard. The dialogue between interior and exterior is constant—visually and spatially—transforming the garden into a framed stage for everyday life.
The kitchen, placed at the core of the home, became both a transitional and a social space. Its central position encourages interaction and sharing, while simultaneously dividing the common areas to allow each age group its own degree of privacy—without losing connection to the heart of the house.
Each communal area embodies a distinct spatial quality. The front living roomis compact and embracing, directly connected to the street and the small front courtyard. In contrast, the rear atrium space is taller, more luminous, and opens onto a sheltered garden, offering privacy and transparency in balance. The house is defined by a constant play of relationships—between spaces, sightlines, and thresholds—negotiating the boundaries of private and shared, interior and exterior.
On the street-facing side, the façade of the 1960s house was carefully preserved. Instead of a solid parapet, clostra blocks were introduced, referencing mid-century domestic architecture, while the entrance door was designed in homage to the geometric patterns typical of that era. The street is lined with a sequence of old single-story homes, and in an effort to maintain the continuity of the urban fabric and the pedestrian experience, the low railings and gate were restored and repainted in tones that harmonize with the surrounding context.
In the back courtyard, a different world unfolds—a vibrant patio characterized by intimacy, brightness, and saturated color. The contrasting hues of the two volumes highlight the transparency of the atrium and draw inspiration from Mexican modernism, particularly the work of Luis Barragán. As one moves through the house, spatial transitions reveal themselves gradually: the height and translucency of the atrium, together with the opening to the garden, evoke a moment of surprise—encountering a space that feels both open and deeply private.
The teenagers’ rooms feature hidden sliding doors disguised as bookshelves, reflecting both their desire for retreat and the design’s playful spirit. In the parents’ bedroom, a sculptural staircase leads to the mezzanine office—a hybrid construction where the lower section is a painted wooden volumein the color palette of the room, while the upper steps are folded sheet metal left in their natural finish.
Although located within a dense urban environment, the house maintains a direct relationship with soil and nature. The material palette —cement screed flooring and natural birch plywood cabinetry— preserves a sense of rawness and clarity consistent with this connection. All built-in elements, from bookshelves to wardrobes and living room furniture, were custom-designed to reinforce spatial continuity and fluidity, allowing the family to inhabit a home that fully expresses their way of life.
Subtle details enrich the sensory experience of the space: thin inlays of Tinos marble embedded in the cement floor, asymmetrically placed stone handles in the kitchen, mirrors on the ceiling of the teenagers’ corridor and a curtainseparating the WC from the rest of the bathroom. These gestures evoke surprise, contrast, flow, and discovery—heightening the lived experience of a home designed around movement, transition, and revelation.