Τη σύγχρονη εποχή, που χαρακτηρίζεται από ραγδαίες αλλαγές και εντατικούς ρυθμούς, ο μινιμαλιστικός σχεδιασμός είναι πιο επίκαιρος από ποτέ άλλοτε. Η επέλαση της πανδημίας και ο εσωτερικός αποκλεισμός, οδήγησε σε μια ευρύτερη και διαφορετική καθημερινή χρήση του οικιακού χώρου.
Η παραμονή στο σπίτι σε συνδυασμό με το ευέλικτο καθεστώς της τηλεργασίας και τηλεκπαίδευσης, τόνισαν την ανάγκη για ύπαρξη πολυλειτουργικών χώρων που θα έχουν τη δυνατότητα να υποστηρίξουν μια ποικιλία διαφορετικών δραστηριοτήτων. Ένας λιτός εργονομικός χώρος, εξοπλισμένος με τα απολύτως απαραίτητα, εξυπηρετεί ευκολότερα ένα περιβάλλον εργασίας, μάθησης, ξεκούρασης αλλά και δημιουργικής απασχόλησης.
Επιπλέον, ο μινιμαλισμός εξυπηρετεί τις αρχές της αειφορίας, καθώς ενθαρρύνει τη μείωση της σπατάλης. Η φιλοσοφία του κινήματος οδηγεί τους αρχιτέκτονες στο μονοπάτι του βιώσιμου σχεδιασμού, μέσω της οικονομίας στα υλικά αλλά και τους πόρους. Τέλος, η νέα τάση για πρακτικότητα εμπνέει τους ανθρώπους να αλλάξουν τις καταναλωτικές τους συνήθειες και κατά συνέπεια να παράγουν λιγότερα απόβλητα.
Το κίνημα του μινιμαλισμού έκανε την εμφάνιση του στο χώρο της τέχνης μετά το πέρας του Β’ Παγκόσμιου Πόλεμου, στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Οι απαρχές του εντοπίζονται στις απλοποιημένες φόρμες του Ολλανδικού κινήματος De Stijl και της σχολής του Bauhaus, ενώ φανερή είναι η επιρροή από την απλότητα του Ιαπωνικού και Σκανδιναβικού design.
Οι αρχές του μινιμαλιστικού σχεδιασμού συνοψίζονται στον γνωστό αφορισμό του βασικού εκπρόσωπου του κινήματος, αρχιτέκτονα Mies Van der Rohe (1886-1969), “Less is more”. Η έντονη επίδραση του μινιμαλισμού στην αρχιτεκτονική εσωτερικού χώρου εντοπίζεται στο έργο των αρχιτεκτόνων του 20ού αιώνα, που υιοθέτησαν την τάση της σχεδιαστικής λιτότητας στα πλαίσια του μοντέρνου σχεδιασμού.
Κύρια χαρακτηριστικά της μινιμαλιστικής προσέγγισης αποτελούν η απλότητα και η καθαρότητα των μορφών, αλλά και η εστίαση σε ζητήματα λειτουργικότητας και εργονομίας του χώρου. Η πρόθεση για διατήρηση των απολύτως απαραίτητων στοιχείων και η ταυτόχρονη απόρριψη του περιττού διάκοσμου, συμβάλλουν στην δημιουργία μιας ιδιαίτερης χωρικής εμπειρίας, με κύριο στόχο την επίτευξη της ισορροπίας.
Αρμονικοί χώροι ανοικτής διάταξης, με μεγάλα ανοίγματα για την είσοδο του φυσικού φωτός και του αέρα, συνθέτουν ένα ήρεμο περιβάλλον όπου όλα έχουν τη θέση και τον σκοπό τους. Τα αναγκαία έπιπλα και αντικείμενα, χαρακτηρίζονται από απλά σχήματα και καθαρά περιγράμματα, ενώ έμφαση δίνεται στη λεπτομέρεια. Η υιοθέτηση μιας ουδέτερης χρωματικής παλέτας και η επιλογή περιορισμένων και συγκεκριμένων υλικών, τονίζουν τις αξίες της λιτότητας και της δημιουργικής αφαίρεσης.
Ο μινιμαλισμός, ή αλλιώς η τέχνη του ελαχίστου, επιτυγχάνει την αρμονία μέσω της απλότητας. Η εστίαση του σχεδιασμού στα ουσιώδη στοιχεία και η απογύμνωση του από την διακόσμηση, συνεισφέρει στην κυριαρχία του κενού χώρου, και της καθαρότητας των μορφών που τον απαρτίζουν.
Τα οφέλη του μινιμαλιστικού design πηγάζουν από την ιδιαίτερη αισθητική του, που ευνοεί την ηρεμία και την αρμονία του εσωτερικού χώρου. Ένα μινιμαλιστικό περιβάλλον συμβάλλει στην τόνωση της σωματικής και ψυχικής υγείας, καθώς οδηγεί σε μια ευχάριστη παραμονή στο χώρο και δημιουργεί μια αίσθηση οπτικής ηρεμίας. Επιπλέον, βοηθάει στη βελτίωση της συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια τέλεσης καθημερινών εργασιών, ενώ προάγει τη λειτουργικότητα και την εργονομία.
Άρθρο της Νεφέλης Ανδριώτη | Διπλ. Αρχιτέκτων Μηχανικός | Εταιρεία Delta Engineering – Σύμβουλοι Μηχανικοί | Τομέας Μελετών & Αδειοδοτήσεων Επιχειρήσεων Υγειονομικού Ενδιαφέροντος
Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: https://www.pexels.com/el–gr/photo/7031578/