Οι Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα αποτελούν ένα χρηματοδοτικό εργαλείο υλοποίησης έργων και παροχής υπηρεσιών, το οποίο έχει εφαρμοσθεί διεθνώς με πολλές εναλλακτικές μορφές.
Η Ελλάδα κατετάγη 3η παγκοσμίως ανάμεσα σε 135 χώρες στον τομέα των «Βέλτιστων Διαγωνιστικών Διαδικασιών σε έργα ΣΔΙΤ», σύμφωνα με την Έκθεση ΣΔΙΤ 2018 της Παγκόσμιας Τράπεζας. Πέρα από την ολοκλήρωση έργων που αφορούν υποδομές με κοινωνικό αντίκτυπο η Ελλάδα, μέσω της Ειδικής Γραμματείας ΣΔΙΤ του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, κατάφερε να αναπτύξει καινοτόμους τρόπους χρηματοδότησης.
Μεταξύ των έργων Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα που ολοκληρώθηκαν τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, περιλαμβάνονται 24 σχολικές μονάδες στην Αττική, κτίρια δικαστηρίων, το έργο τηλεματικής και ηλεκτρονικού εισιτηρίου και οι ευρυζωνικές υποδομές που αναπτύχθηκαν σε πάνω από 5.000 απομακρυσμένες περιοχές της χώρας.
Σε τελική ευθεία υλοποίησης βρίσκεται η κατασκευή οκτώ σχολικών κτιρίων στα Χανιά, η επέκταση του Ιατροβιολογικού Κέντρου Αθηνών της Ακαδημίας Αθηνών καθώς και το πρώτο έργο Φοιτητικής στέγης στην Ελλάδα που πρόκειται να εξυπηρετήσει τις ανάγκες στέγασης των φοιτητών του Πανεπιστήμιου Κρήτης.
Πιο συγκεκριμένα, οι Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) είναι συμβάσεις, οι οποίες συνάπτονται μεταξύ ενός δημόσιου φορέα και ενός ιδιωτικού, με σκοπό την εκτέλεση έργων ή την παροχή υπηρεσιών.
Σε μία ΣΔΙΤ ο ιδιωτικός φορέας αναλαμβάνει το σύνολο ή μέρος του κόστους υλοποίησης του έργου και ένα σημαντικό μέρος των κινδύνων που σχετίζονται με την κατασκευή και λειτουργία του.
Ο δημόσιος τομέας από την πλευρά του επικεντρώνεται στον καθορισμό των σχεδιαστικών, τεχνικών και λειτουργικών απαιτήσεων του έργου και αποπληρώνει τους Ιδιώτες είτε με τμηματικές καταβολές από την πλευρά του Δημοσίου συνδεδεμένες με τη διαθεσιμότητα του έργου και την τήρηση των προδιαγραφών λειτουργίας του, είτε με απευθείας καταβολές από τους τελικούς χρήστες.
“Σε μια ΣΔΙΤ οι ρόλοι του Δημόσιου και του Ιδιωτικού Τομέα είναι σαφώς ορισμένοι”.
Ο Δημόσιος Τομέας (μέσω της Διυπουργικής Επιτροπής ΣΔΙΤ, των Αναθετουσών Αρχών, της Ειδικής Γραμματείας ΣΔΙΤ και του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών) αναλαμβάνει:
τον καθορισμό του γενικού σχεδίου ΣΔΙΤ,
την αξιολόγηση της πρότασης του ιδιωτικού φορέα,
την υποστήριξη εκτέλεσης του έργου και
την παρακολούθηση της υλοποίησης του έργου και της τήρησης των συμβατικών υποχρεώσεων του Ιδιώτη.
Ο Ιδιωτικός Τομέας (μέσω των Κατασκευαστικών Εταιρειών, των Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων, των Εταιρειών Διαχείρισης, Λειτουργίας και Εκμετάλλευσης και των Σύμβουλων) αναλαμβάνει:
την εκπόνηση των μελετών σύμφωνα με το γενικό σχέδιο της προκήρυξης,
την κατασκευή του έργου,
την εξασφάλιση της απαιτούμενης χρηματοδότησης του έργου,
τη διαχείριση και λειτουργία του έργου ή τη συντήρησή του και
την επιστροφή στο Δημόσιο του έργου μετά τη λήξη της συμβατικής περιόδου.
Τα βασικότερα πλεονεκτήματα της εφαρμογής των ΣΔΙΤ συνοψίζονται στα εξής:
Δυνατότητα χρηματοδότησης πρόσθετων έργων και υπηρεσιών
Η χρήση ιδιωτικών κεφαλαίων συμπληρωματικών προς τα διαθέσιμα δημόσια μπορεί να συμβάλλει στην ταχύτερη υλοποίηση των υποδομών και υπηρεσιών αυτών. Τα έργα ΣΔΙΤ έρχονται να λειτουργήσουν εντός του στρατηγικού σχεδιασμού κάθε φορέα, συμπληρωματικά τόσο ως προς τα παραδοσιακά δημόσια έργα αλλά και ως προς τις άλλες μορφές συνεργασίας κράτους και ιδιωτών, όπως τα μοντέλα των συμβάσεων παραχώρησης ή οι συνεργασίες των ΟΤΑ με ιδιώτες που συνεχίζουν να εφαρμόζονται.
Μεταβίβαση κινδύνων στους ιδιωτικούς φορείς
Η ενσωμάτωση του σχεδιασμού, της χρηματοδότησης, της κατασκευής και της λειτουργίας ενός έργου σε μία σύμβαση ΣΔΙΤ και η μεταβίβαση των αντίστοιχων κινδύνων στον ιδιωτικό τομέα, δημιουργούν κίνητρα για μεγαλύτερη επιμέλεια στην υλοποίηση του έργου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των υπερβάσεων του κόστους κατασκευής και την έγκαιρη παράδοση των έργων.
Βελτίωση του επενδυτικού κλίματος
Μέσα από τις ΣΔΙΤ το δημόσιο παρέχει τη δυνατότητα σε διάφορους φορείς και επενδυτές του ιδιωτικού τομέα να συμμετέχουν σε αναπτυξιακά έργα, να αναπτύξουν καινοτομίες και νέες δραστηριότητες. Ο μακροχρόνιος χαρακτήρας των συμβάσεων ΣΔΙΤ δημιουργεί εταιρίες με προβλέψιμα έσοδα και οικονομική σταθερότητα.
Τα στελέχη της «Delta Engineering – Σύμβουλοι Μηχανικοί», μέλους του Ομίλου «ΣΑΜΑΡΑΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ», είναι στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε πληροφορία και διευκρίνιση για τα ανωτέρω θέματα, εφαρμόζοντας και αξιοποιώντας όλες τις κατάλληλες τεχνικές και πρακτικές στον άξονα της διαχείρισης έργων και της παροχής υπηρεσιών τεχνικού συμβούλου.