Στα όρια Καισαριανής και Παγκρατίου, το αρχιτεκτονικό γραφείο Studio SPACECRAFT αναμορφώνει ένα διαμέρισμα 77 τ.μ., χτισμένο στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Η ανακαίνιση, υπό την καθοδήγηση του Ρούτχερ Οορ, αρχιτέκτονα και συνιδρυτή του γραφείου, μεταμορφώνει έναν κατακερματισμένο εσωτερικό χώρο σε ένα αρμονικό, φωτεινό περιβάλλον που ανταποκρίνεται στις ανάγκες της σύγχρονης ζωής.
Κατάλοιπα του Παρελθόντος
Όπως συμβαίνει σε πολλά αθηναϊκά διαμερίσματα της δεκαετίας του ’70, η αρχική διαρρύθμιση αντανακλούσε τις ανάγκες μιας διαφορετικής κοινωνίας. Οι χώροι ήταν έντονα διαχωρισμένοι, με δωμάτια που συνδέονταν μέσω διαδρόμων και θυρών, δημιουργώντας έναν λαβύρινθο αποκομμένων δωματίων. Αυτή η προσέγγιση περιόριζε την κίνηση και την πρόσβαση σε φυσικό φωτισμό, ενώ ταυτόχρονα εμπόδιζε την πλήρη ανάδειξη του χώρου.
Η κουζίνα, για παράδειγμα, ήταν ένας απομονωμένος χώρος – ένα κατάλοιπο μιας εποχής που η μαγειρική θεωρούνταν ιδιωτική δραστηριότητα. Κλεισμένη πίσω από τοίχους, βρισκόταν μακριά από το καθιστικό και την τραπεζαρία, κρατώντας τις διεργασίες που λαμβάνουν χώρο σε αυτήν μακριά από τα βλέμματα των καλεσμένων.
Προσαρμογή στις Σύγχρονες Ανάγκες
Η σύγχρονη κατοικία χαρακτηρίζεται από την προτίμηση ανοιχτών, φωτεινών χώρων που προάγουν τη διαφάνεια, τη ροή και την αίσθηση σύνδεσης. Οι ανοιχτές διαρρυθμίσεις ενισχύουν την κοινωνική αλληλεπίδραση, βελτιώνουν τη διάχυση του φυσικού φωτός και του αέρα και προάγουν την αίσθηση ελευθερίας. Οι κουζίνες έχουν γίνει αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής ζωής, συχνά συνδυασμένες με τους χώρους του καθιστικού και της τραπεζαρίας, για να διευκολύνουν τη φιλοξενία και τις κοινές δραστηριότητες.
“Σημείο αναφοράς για τον επανασχεδιασμό του διαμερίσματος αποτέλεσε η αντιμετώπιση του κατακερματισμού που παρατηρούνταν στην αρχική, διατηρώντας ταυτόχρονα μια σαφή διάκριση μεταξύ των δημοσίων και ιδιωτικών ζωνών”.
Στην αρχική κάτοψη, η είσοδος οδηγούσε σε έναν στενόμακρο χώρο, όπου αρχικά βρισκόταν η τραπεζαρία και στη συνέχεια το καθιστικό, το οποίο ήταν τοποθετημένο στο βάθος, κοντά στην μπαλκονόπορτα. Η τραπεζαρία, απομακρυσμένη από την πρόσοψη και χωρίς φυσικό φως, δεν προσέφερε την αίσθηση φιλόξενης υποδοχής. Η κουζίνα, απομονωμένη σε μια γωνία, συνδεόταν μόνο μέσω του διαδρόμου που οδηγούσε στα υπνοδωμάτια και το μπάνιο, ενισχύοντας την απομόνωσή της από τους κύριους κοινωνικούς χώρους.
Επαναπροσδιορίζοντας τα Όρια
Η ανακαίνιση έθεσε προτεραιότητα το φως, τη ροή και τη λειτουργικότητα. Η νέα είσοδος οδηγεί πλέον σε μια φωτεινή κουζίνα η οποία ενσωματώνεται ομαλά στον ενοποιημένο χώρο καθιστικού και τραπεζαρίας. Για να επιτευχθεί αυτό, η κουζίνα μετακινήθηκε στην παλιά θέση της τραπεζαρίας, κοντά στην είσοδο, ενώ το μικρό υπνοδωμάτιο μεταφέρθηκε στη θέση της παλιάς κουζίνας. Αυτή η αλλαγή επέτρεψε την ενοποίηση του πρώην μικρού υπνοδωματίου με το καθιστικό, δημιουργώντας έναν ευρύχωρο ανοιχτό χώρο.
Η πρώτη ζώνη περιλαμβάνει τους δημόσιους χώρους – κουζίνα, τραπεζαρία και καθιστικό – ενοποιημένους σε έναν ευρύχωρο, φωτεινό χώρο ιδανικό για κοινωνικές συναθροίσεις. Η δεύτερη ζώνη αφιερώνεται στις ιδιωτικές λειτουργίες, περιλαμβάνοντας τα υπνοδωμάτια, τα οποία προσεγγίζονται μέσω ενός διαδρόμου. Το μπάνιο βρίσκεται στη συμβολή αυτών των ζωνών, εξυπηρετώντας τόσο τους ιδιωτικούς όσο και τους δημόσιους χώρους.
Αισθητικές και Γλυπτικές Πινελιές
Οι καμπύλες γεωμετρίες παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην αναμόρφωση, ενισχύοντας την αίσθηση ροής στον χώρο και βελτιώνοντας τις μεταβάσεις ανάμεσα στα δομικά στοιχεία. Αυτές οι καμπύλες, εξομαλύνοντας τα σημεία όπου συναντώνται τοίχοι, οροφές, δοκοί και κολόνες, δημιουργούν μια αίσθηση συνέχειας και προσδίδουν έναν γλυπτικό χαρακτήρα στον χώρο.
Η αισθητική της δεκαετίας του ’70 αναδεικνύεται μέσα από τις τολμηρές χρωματικές επιλογές: τα ραφ ντουλάπια της κουζίνας προσδίδουν ένα ζεστό και φιλόξενο τόνο στην είσοδο, ενώ οι πράσινες ντουλάπες στα υπνοδωμάτια λειτουργούν ως ζωντανά οπτικά σημεία, σε αντίθεση με τις πιο ουδέτερες αποχρώσεις των τοίχων.
Διατήρηση και Ενίσχυση της Υλικότητας
Η επιλογή των δαπέδων αντικατοπτρίζει έναν προσεκτικό διάλογο μεταξύ παλαιού και νέου. Το παλιό μαύρο μάρμαρο της τραπεζαρίαςκαι του καθιστικού διατηρήθηκε, με την προσθήκη μιας λευκής μαρμάρινης λωρίδας που συνδέει οπτικά το μάρμαρο με το ξύλινο δάπεδο. Αυτή η λεπτή λεπτομέρεια λειτουργεί ως οπτική γέφυρα, ενισχύοντας την ενοποίηση των υλικών. Το λευκό μάρμαρο εκτείνεται επίσης στον διάδρομο και το μπάνιο, σηματοδοτώντας τη μετάβαση στην ιδιωτική ζώνη. Στο νέο μικρό υπνοδωμάτιο, όπου παλιότερα υπήρχε μωσαϊκό, τοποθετήθηκε ξύλινο δάπεδο, σε αρμονία με αυτό του μεγάλου υπνοδωματίου.
Το KLTZ Kaisariani αποτελεί ένα παράδειγμα της μεταμορφωτικής δύναμης του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού. Μέσα από το άνοιγμα του χώρου και την επανερμηνεία της δεκαετίας του ’70, το Studio SPACECRAFT Architecture δημιούργησε ένα διαμέρισμα που παραμένει διαχρονικό, που ανταποκρίνεται πλήρως στις απαιτήσεις της σύγχρονης ζωής. Με λεπτές σχεδιαστικές χειρονομίες, τολμηρά χρώματα και έναν προσεκτικό συνδυασμό παλαιού και νέου, το KLTZ Kaisariani καταφέρνει να μετατρέψει τον σχεδιασμό σε μια ολόκληρη εμπειρία.
English description: Nestled on the border of Kaisariani and Pagrati in Athens, Studio SPACECRAFT reimagines a 77sqm apartment originally built in the early 1970s. The renovation, led by Rutger Oor, architect and co-founder of the studio, transforms a once-fragmented interior into a harmonious, light-filled space that responds to modern living.
Residues of the Past
Typical of many Athenian apartments from the ‘70s, the original layout reflected a society with different priorities. Spaces were heavily compartmentalized, with rooms divided by hallways and doors, creating a labyrinth of disconnected areas. This approach not only restricted movement but also concealed the apartment’s full potential, both in terms of size and natural light.
The kitchen, for instance, was often a secluded space—a relic of an era when cooking was considered a private activity. Isolated behind walls, it stood apart from the living and dining areas, barring interaction between hosts and guests during social gatherings.
Adapting to Modern Lifestyles
Today’s homes favor openness, transparency, and connection. Open-plan layouts encourage social interaction, improve the diffusion of natural light and airflow, and foster a sense of freedom. Kitchens have become integral to daily life, often merging with living and dining spaces to facilitate seamless hosting and communal activities.
“The design brief for KLTZ project centered on overcoming the fragmentation of the original layout while clearly delineating public and private zones”.
The entrance in the original layoutopened into a narrow space, leading first to the dining area and then to the living area, which was positioned further back near the balcony door. The dining area, being far from the façade, lacked natural light and failed to create a welcoming entrance. The kitchen, tucked away in the back corner, was accessible only via the corridor leading to the bedrooms and bathroom—further isolating it from the main social areas.
Redefining Boundaries
The renovation prioritizes light, flow, and functionality. The redesigned entrance now opens to a welcoming kitchen integrated seamlessly into the bright and unified public zone of living-dining area. To achieve this, the kitchen was relocated to the former dining room near the entrance, and the small bedroom was shifted to the space previously occupied by the kitchen. This change allowed the former small bedroom to merge with the living room, creating a spacious open-plan living and dining area.
The first zone encompasses the public spaces—kitchen, dining, and living areas—unified into a bright, expansive area ideal for socializing. The second zone is dedicated to private functions, housing the bedrooms and accessed via a corridor. The bathroom sits at the intersection of these zones, serving both private and public needs.
Aesthetic and Sculptural Gestures
Curved geometries play a starring role in the redesign, enhancing the apartment’s flow while softening transitions between structural elements. These curves, found at the junctions of walls, ceilings, beams, and columns, create a sense of continuity and openness while lending the space a sculptural quality.
A nod to 1970s aesthetics is evident in the color choices: the kitchen’s blue cabinetry adds warmth and vibrancy to the entrance, while the green wardrobes in the bedrooms provide playful focal points. These hues contrast with the neutral tones of the walls, achieving a balance between dynamism and calmness.
Preserving and Enhancing Materiality
Flooring choices reflect a thoughtful interplay of old and new. The original black marble of the dining and living areas was preserved, with a new white marble strip introduced to connect the marble with the adjacent wooden flooring. This subtle detail serves as a visual bridge, emphasizing the integration of materials. White marble also extends into the corridor and bathroom, marking the transition to the private zone. In the new small bedroom, where mosaic flooring once existed, warm wooden flooring now is in harmony with the floor of the large bedroom.
KLTZ Kaisariani exemplifies the transformative power of thoughtful design. By opening up the space and reinterpreting the apartment’s original 1970s charm, Studio SPACECRAFT Architecture has created a home that feels timeless yet perfectly attuned to the demands of contemporary living. Through subtle gestures, bold colors, and a careful balance of old and new, the apartment now invites its inhabitants to experience a life of light, openness, and connection.
Project title: KLTZ Kaisariani, Typology: Apartment Renovation, Location: Kaisariani – Athens, Architectural DesignRutger Oor (Architect and founder of Studio SPACECRAFT Architecture), Architectural Supervision – Construction:Rutger Oor, Area: 77sqm, Year of completion: 2024, Text description: Rutger Oor, Photography: Rutger Oor