Η πρόταση του Γιώργου Γενοβέζου στο πλαίσια του διαγωνισμού “PuntaBianca” απέσπασε τιμητική διάκριση ως φιναλιστ. Ο διαγωνισμός διοργανώθηκε από την TerraViva Competitions και είχε ως αντικείμενο την ανάδειξη και επανενεργοποίηση ενός μοναδικού εγκαταλελειμμένου κτιρίου, που βρίσκεται στις σικελικές ακτές του Αγκριτζέντο της Ιταλίας. Η Punta Bianca αποτελεί την ιδανική καλοκαιρινή, Σικελική απόδραση, διαμορφούμενη από ασυνήθιστα γεωφυσικά στοιχεία και ένα απομεινάρι «χρονοκάψουλα» του 19ου αιώνα.
Ο αρχιτέκτονας αξιοποιεί αυτά τα δεδομένα με μια μινιμαλιστική προσέγγιση, επιτρέποντας στο περιβάλλον και στο μνημείο του τελωνείου να μιλήσουν από μόνα τους. Η ανώτερη γυάλινη προσθήκη, πάνω σε μια μεταλλική βάση, που εδράζεται πάνω στους απογυμνωμένους πέτρινους τοίχους, μετατρέπει το ερείπιο σε μια γαλήνια παύση: ένα πανοραμικό παρατηρητήριο και σημείο αναζωογόνησης.
Η πρόκληση της αποκατάστασης του χαμένου μεσαίου επιπέδουκαθώς και της προστασίας ολόκληρου του κτιρίου με στέγαση χωρίς να επιβαρύνεται ο περιορισμένος χώρος με υποστυλώματα, οδήγησε στην αιωρούμενη φύση του πρότζεκτ.
Ο χώρος εισόδου λειτουργεί ως φουαγιέ και κελάρι, όπου οι επισκέπτες μπορούν να γευτούν και να αγοράσουν τοπικά κρασιά. Τα μπουκάλια εκτίθενται σε ράφια από συρματόσχοινα, επιτρέποντας την ανεμπόδιστη θέα προς τη λιθοδομή. Κάθε νέο στοιχείο, μαζί με το φωτισμό, εκτός των επίπλων, είναι αναρτημένα από την οροφή μέσω ατσάλινων καλωδίων, διατηρώντας μια αίσθηση ελαφρότητας και σεβασμού στην αρχική δομή.
“Ο εσωτερικός, κεντρικός τοίχος εμποδίζει την κυκλοφορία, οπότε εισάγονται τέσσερα νέα ανοίγματα, αντικατοπτρίζοντας τα εξωτερικά παράθυρα, δημιουργώντας οπτική και χωρική ενότητα τόσο στο ισόγειο όσο και στο αναρτημένο επίπεδο. Μια ελαφριά, διάτρητη, μεταλλική σκάλα συνδέει τα τρία επίπεδα, αντικαθιστώντας την παλιά, πέτρινη, στενή υπάρχουσα”.
Από τη μία πλευρά της σκάλας βρίσκεται το μπαρ με άμεση πρόσβαση στην αυλή, κάτι που επιτυγχάνεται με τη μετατροπή του βόρειου παραθύρου σε πόρτα. Από την άλλη πλευρά βρίσκονται βοηθητικοί χώροι και ένα WC. Στο μεσαίο επίπεδο φιλοξενείται εκθεσιακός χώρος, ενώ μια διάτρητη μεταλλική «διαδρομή» που επεκτείνεται στο φουαγιέ, προσκαλεί τους επισκέπτες να περιηγηθούν και να παρατηρήσουν τόσο το εσωτερικό του κτηρίου όσο και τη δυτική θέα, κάτω από το διάχυτο φως που φιλτράρεται από το γυάλινο δάπεδο από πάνω.
Στο ανώτερο επίπεδο, το γυάλινο «κουτί» προσφέρει μια καθηλωτική εμπειρία του γύρω προστατευόμενου περιβάλλοντος, καθώς και ανεμπόδιστη θεά προς τη Μεσόγειο. Ο φέρων οργανισμός του αποτελείται από γυάλινες κολώνες και δοκούς, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο την αίσθηση διαφάνειας.
Συνειδήτα στον εξωτερικό χώρο δεν γίνεται καμία παρέμβαση, αφού ήδη εξυπηρετεί τη λειτουργία της μετάβασης και χαλάρωσης. Η παρέμβαση εδώ έξω δεν έχει νόημα, καθώς οι βραχώδεις σχηματισμοί είναι άμεσης προτεραιότητας ως προς τον σεβασμό και τη διατήρηση.
Όλα τα εξωτερικά παράθυρα και οι πόρτες φέρουν υαλοπίνακες, ώστε να σφραγίσουν τη κατασκευή, ενώ ταυτόχρονα ξεχωρίζουν ως νέες προσθήκες. Τα βασικά μεταλλικά φέροντα στοιχεία, τα πλαίσια των νέων ανοιγμάτων, καθώς και οι πρόσθετοι τοίχοι και πλατφόρμες έχουν corten φινίρισμα, ώστε να συμβαδίζουν με τη σκληρότητα και την παλαιωμένη ταυτότητα του ερειπίου.
English description: The proposal of George Genovezos for the architectural competition “Punta Bianca”, won an honorary distinction as a finalist. The competition was organized by TerraViva Competitions and aimed to highlight and activatea wonderful ruin located on the Sicilian coast of Agrigento.Punta Bianca is the ideal Sicilian summer escape, shaped by extraordinary coastal geophysical formations and a 19th-century “time capsule” relic.
Architect’s intervention embraces this context with a minimal approach, allowing the environment and the historic customs house remnant to speak for themselves. The glass upper addition, set on a metal structure that rests atop the exposed stone walls, along with its suspended platforms and cables, transforms the ruin into a serene pause: a panoramic observatory and a refreshment point. The challenge of reinstating the missing floor while protecting the entire building with a roof, without crowding the limited usable areas with support columns, led to the suspended nature of the project.
The entrance space functions both as a foyer and a wine cellar, where visitors can taste and purchase local wines. Wine bottles are displayed on wire cable racks, allowing an unobstructed view of the stone masonry. Every new element, along with the lighting, and excluding the furniture, is conveniently suspended from above via steel cables, maintaining a sense of lightness and respect for the original structure.
“The interior central wall makes circulation difficult, so four new openings mirroring the exterior windows are introduced, creating visual and spatial continuity across the ground floor and the suspended level above. A new lightweight, perforated metal staircase connects all three levels, replacing the old, narrow stone one”.
On the one side of the stairs, a bar is located with direct access to the outdoor patio, made possible by converting the northern window into a door. On the other side there is storage space and a WC. On the middle level there is exhibition space, while a perforated metal “route” extending into the foyer, invites visitors to walk through and observe both the building’s interior and the west-facing views, under the diffused light coming from the glass floor above.
On the top level, the glass “box” offers an immersive experience of the surrounding nature reserve landscape, as well as unhindered views of the mediterranean. Its framing is constructed with glass columns and beams to further enhance the sense of transparency. The exterior space is consciously left untouched as it already serves its purpose of providing a transition and a place for relaxation. Intervening out here doesn’t make sense, since the rocky formations beneath take priority in terms of respect and preservation.
All the outer windows and doors are fitted with glass paneling to enclose the structure while clearly distinguishing them as new additions. The main metal structural elements, along with the new opening’s framingand the additional walls and platforms are corten-finished to match the roughness and weathered identity of the ruin.