Το αρχιτεκτονικό γραφείο Desypri & Misiaris Architecture, σε συνεργασία με την εταιρεία εσωτερικής διακόσμησης Interior Design Laboratorium, υλοποίησαν το έργο “MONOLITHOIVillas”,ένα – μοναδικής ομορφιάς – συγκρότημα εξοχικών κατοικιών στη Μάνη, ανλτώντας έμπνευση από ένα παραδοσιακό οικιστικό χαρακτηριστικό της περιοχής, τα Ξεμόνια (μοναχικοί πύργοι ή μικρά οικιστικά σύνολα που έστεκαν μοναχικά στο τραχύ τοπίο της Μάνης και λειτουργούσαν ως καταφύγια ή παρατηρητήρια), δημιουργώντας έτσι δύο σύγχρονα πυργόσπιτα, σε άμεση σχέση με το φυσικό ανάγλυφο, παρέχοντας παράλληλα μια μοντέρνα επανερμηνεία των παραδοσιακών λιθόκτιστων πύργων της περιοχής.
Ο Tόπος
«Πέτρα παντού. Στα καλντερίμια, στα πυργόσπιτα στις εκκλησιές. Μια τεράστια πέτρα ολόκληρη η Μάνη, που για να την δεις θέλεις τρεις ζωές, μια για το βουνό, μια για τη θάλασσα και μια για τους ανθρώπους». – Ανώνυμος ταξιδιώτης στην Μάνη.
Η Αρχιτεκτονική – Δύο μοναχικοί πύργοι στο τοπίο
Η κεντρική ιδέα του θέματος εμπνέεται από τα Ξεμόνια, τους λιτούς, λιθόκτιστους, αυστηρά γεωμετρικούς πύργουςή τα μικρά οικιστικά σύνολα με αμυντικό και συχνά πολεμικό χαρακτήρα, που έστεκαν μοναχικά στο τραχύ τοπίο της Μάνης, λειτουργώντας ως παρατηρητήρια ή καταφύγια.
Το οικιστικό συγκρότημα αποτελείται από δύο σύγχρονα πυργόσπιτα, που βρίσκονται σε άμεση σχέση με το φυσικό ανάγλυφο, στα πρότυπα της παραδοσιακής Μανιάτικης αρχιτεκτονικής. Οι δύο κατοικίες δεν αναπτύσσονται ανεξάρτητα μέσα στο οικόπεδο αλλά ως ένα αδιάσπαστο οργανικό σύνολο, δίνοντας μια μοντέρνα επανερμηνεία των παραδοσιακών ξεμονιών.
Οι Μονόλιθοι οργανώνονται βάσει μιας αδρής χάραξης, μιας δυναμικής τεθλασμένης γραμμής που οριοθετεί αυστηρά τις θέσεις, τις εισόδους, τους χώρους στάθμευσης και τον περιβάλλοντα χώρο τους. Η πέτρινη μάζα τους συμμετέχει αποφασιστικά, δομικά και σχεδιαστικά στη διαμόρφωση των υψομετρικών διαβαθμίσεων και των ζωνών που αποτελούν τους χώρους διημέρευσης. Η σύνθεση ολοκληρώνεται με δυο δυναμικές εξάρσεις που εκφράζονται με την μορφή πύργων που στέκονται να εποπτεύουν τον Μεσσηνιακό κόλπο.
Πρόκειται για το σημείο αναφοράς κάθε κατοικίας αλλά και μια αναφορά στον Μανιάτικο πύργο, που, συμπυκνώνοντας όλη την κοινωνική ζωή της οικογένειας και αποτελώντας συγχρόνως σύμβολο δύναμης και εξουσίας, κατείχε πρωταρχικό ρόλο όχι μόνο στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική αλλά και στην καθημερινή ζωή της Μάνης. Εξίσου συμβολικά, κάθε πύργος των Μονόλιθων φιλοξενεί στο ισόγειο τους ζωτικούς κύριους χώρους υποδοχής και διημέρευσης, με καθιστικό που ενοποιείται με τον εξωτερικό χώρο και στον όροφο το κύριο υπνοδωμάτιο της κατοικίας.
Προσφέρεται η δυνατότητα η ζωή να μεταφερθεί εξ’ ολοκλήρου εκτός των Μονόλιθων, σε μια αυλή που αποτελείται από ένα σύνολο χώρων με διαφορετικές ποιότητες που μπορούν να παραλάβουν ποικίλες χρήσεις μέσα στη μέρα, όπως πέργκολες – σκιερά και στεγανά καταφύγια, προστατευμένες γωνιές για απομόνωση και περισυλλογή, καθιστικά και πισίνες υπερχείλισης που μπλέκουν τα όρια του ορίζοντα και του ουρανού, δημιουργώντας το σκηνικό για τη θέα που τις πλαισιώνει.
Η πέτρα χαρακτηρίζει τον τόπο και την αρχιτεκτονική της Μάνης καθώς βρίσκεται τόσο στο έδαφος όσο και στις παραδοσιακές κατασκευές, εξυπηρετώντας το αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο της μονολιθικότητας, της λιτότητας, των αυστηρών γραμμών και της γεωμετρικής ογκοπλασίας.
Το σκυρόδεμα έρχεται να συμπληρώσει την υλικότητα, δημιουργώντας μικρότερους τεχνητούς λίθουςγήινων αποχρώσεων και αδρής υφής. Το ξύλο δημιουργεί μαλακές, ζεστές και καθαρές επιφάνειες και συμπληρώνει τον όγκο με καφασωτά σκούρα. Τα υλικά εναλλάσσονται στο εσωτερικό και το εξωτερικό, εντείνοντας την οπτική διάσταση της κατοικίας, συνθέτοντας μια φυσική αλλά αυστηρή χειρονομία στο Μεσσηνιακό τοπίο.
Ο Εσωτερικός Σχεδιασμός – Αφομοίωση στο περιβάλλον
Ο εσωτερικός σχεδιασμός των Μονολίθων είχε ως στόχο να ακολουθήσει την αρχιτεκτονική γραμμή των δύο κτιρίων, εμπνευσμένος από την λιτή παράδοση, το επιβλητικό τοπίο της Μάνης, καθώς και τα υλικά που βρίσκει κανείς σε αυτή την γη. Σκοπός ήταν να δημιουργηθούν, μέσα στους πέτρινους όγκους, χώροι που να δίνουν ένα ζεστό χαρακτήρα με μία θετική αίσθηση φιλοξενίας, που να θυμίζει πάντα όμως πως βρίσκεσαι «εκεί», στον τόπο αυτό. Να νιώθεις μέρος μιας διαφορετικής δωρικής ζωής.
Το μεγαλύτερο κομμάτι της επίπλωσης σχεδιάστηκε αποκλειστικά από το Interior Design Laboratorium τονίζοντας την αίσθηση της μοναδικότητας και μία άχρονη σχεδιαστική γραμμή η οποία στόχο έχει να φέρει σε διάλογο το τοπίο με το design. Οι φόρμες κρατήθηκαν απλές και όλες οι ειδικές κατασκευές φέρουν αναφορές στην απλοποιημένη κλασικότητα.
Στα υλικά δόθηκε έμφαση στην χρήση ξύλου δρυός σε δύο αποχρώσεις, το οποίο συνδυάστηκε με πετρώματα σε κοντινούς χρωματισμούς. Τα υφάσματα και τα χαλιά ακολούθησαν φυσικούς, γήινους, τόνους καταπραΰνοντας τις άγριες υφές της Μανιάτικης πέτραςκαι των ξύλων, ισορροπώντας τους εσωτερικούς χώρους με το μοναδικό περιβάλλον τοπίο.
English description: Desypri & Misiaris Architecture in close collaboration with Interior Design Laboratorium, completed “MONOLITHOI Villas” project, a residential complex in Mani, drawing inspiration from the traditional residential forms of the area called ‘Ksemonia’, thus creating two modern tower-houses in close connection with the surrounding natural landscape while, also, providing a modern interpretation of the typology.
The Land
“Stone everywhere. Stone in the cobbled streets, the tower houses and the churches. An enormous stone is the entire Mani, which you need three lives to see. One for the mountains, one for the sea and one for the people”. – Anonymous traveler in Mani.
The Architecture – Two lonely towers in the landscape
The main ‘idea’ of the project was to acknowledge and be inspired by a special feature of Mani’s residential forms – the ‘Ksemonia’ (meaning ‘the one who has been left alone’), which were lonely towers or small residential complexes standing alone in the rugged landscape of Mani, and operating as shelters or observation points. From afar, these stone-built towers appear as just one more element of the land, like monolithic outbursts from the soil, yet their very existence records the imprint of the turbulent life of the traditional Mani on this remarkable landscape.
The residential complex, consisting of two stone houses, is organized around two towers, placed in the plot so as to also allow a dynamic arrangement of the outdoor spaces and the entrances to the houses, and to define additional outdoor spaces.
The modern tower-houses are designed to be in close connection with the natural landscape – just as is the case with the traditional Mani architecture, which became an integral part of the place that gave birth to it. Although the main composition is expressed in the form of the towers, their extensions which make up the rest of the complex do not exist independently within the plot, but rather are brought together into a whole – echoing the established architectural forms of the region, but in so doing also providing a modern interpretation of those same traditional typologies.
It thereby becomes possible to transfer one’s life outside the home, in this case into a courtyard divided into a set of spaces possessing different qualities and visual frames. Pergolas, secluded corners for quiet and meditation, living spaces, infinity poolsblurring the boundaries of the horizon and the sky – all combine to create the external backdrop for the houses themselves.
“Throughout, completely natural building materials that bear the signs of time have been chosen, and that show the marks of their origin and their processing”.
The materials function as a blank canvas upon which the interplay of light and shadow gently unfolds throughout the day. The stone characterizes the place – Mani as it is expressed both in the ground itself and in its traditional constructions – Mani as it evokes an architectural vocabulary of ‘monolithicity’, of austerity, of strict lines and geometric volumes.
Wood creates soft, warm and clean surfaces, also offering lattice shutters to complete the volumes. These materials are alternated inside and outside, intensifying the visual experience of the houses, constituting a natural but strictly conceived statement within the Messinian landscape.
The Interior Design – Integrating into the environment
The interior design of Monolithoi project aims to follow the architectural line of the two buildings, inspired by the simple tradition, the imposing landscape of Mani, as well as the materials found on this land. The purpose was to create, inside the stone volumes, spaces that give a warm character with a positive sense of hospitality, which always reminds you that you are «there», in this place. To feel part of a different Doric life.
Most of the furniture was designed exclusively by Interior Design Laboratorium, emphasizing the sense of uniqueness and a timeless designline that aims to bring the landscape into dialogue with the design. The forms were kept simple and all the custom designed furniture bear references to a simplified classicism.
The materials emphasized the use of oak wood in two shades, which was combined with stones in close colors. The fabrics and carpets used follow natural, earthy, tones soothing the wild textures of Mani’s stoneand wood, balancing the interiors with the unique surrounding landscape.