Τοποθετημένη σε έναν λόφο σε ελαιόφυτη περιοχή νότια της Κορώνης, η εξοχική κατοικία των 140 τ.μ. αποτελεί ένα ησυχαστήριο με απρόσκοπτη θέα προς τη θάλασσα και το καταπράσινο μεσσηνιακό τοπίο. Μέσα από την αρχιτεκτονική μελέτη, το γραφείο Frame Architects προτείνει τη συνδιαλλαγή των στοιχείων της σύγχρονης κατοίκησης με την ιδιαιτερότητα της τοπικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής.
Η κάποτε ιδιωτική κατοικία του Γερμανού αρχιτέκτονα Ένριχ Πορτμαν, σχεδιασμένη από τον ίδιο το 1992, αγοράστηκε το 2021 από μια οικογένεια Γερμανο-Ελβετών για να στεγάσει την καλοκαιρινή τους κατοικία στην Ελλάδα. Οι Frame Architects οργάνωσαν την αρχιτεκτονική μελέτη με ιδιαίτερη ευαισθησία και σεβασμό προς τα γνωρίσματα της μεσογειακής αρχιτεκτονικής, ενώ ταυτόχρονα, πρωταρχικό ρόλο στη σχεδιαστική προσέγγιση διαδραμάτισε ο παραδοσιακός τρόπος ζωής στη Μεσόγειο, όπου η καθημερινότητα διαμοιράζεται ανάμεσα στον εσωτερικό και τον εξωτερικό χώρο της κατοικίας. Κατά αυτόν τον τρόπο, διατηρείται και ενδυναμώνεται ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικό γνώρισμα της μεσογειακής αρχιτεκτονικής, το τετράγωνο αίθριο (ξέφωτο).
Επιπρόσθετα, προκειμένου να ενισχυθεί η εξωστρέφεια της κατοικίας και συνεπώς να διατηρηθεί και να ενδυναμωθεί η ροή της κίνησης ανάμεσα στον εσωτερικό και τον εξωτερικό χώρο, διευρύνθηκαν τα υφιστάμενα ανοίγματατου καθιστικού. Η διάνοιξη αυτή αξιοποιεί στο βέλτιστο τη θέα προς τη θάλασσα και τον επιβλητικό Ταΰγετο, προσδίδοντας τη ζητούμενη αίσθηση ηρεμίας και γαλήνης.
Τέλος, η κατοικία δανείζεται στοιχεία από την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, όπως η τοπική τεχνική κεραμοσκεπής και τα πλαίσια (κορνίζες) γύρω από τα κουφώματα. Στόχος της ανακατασκευής ήταν να διατηρηθεί ο αρχικός χαρακτήρας του κτηρίου και να εμπλουτιστεί με σύγχρονα στοιχεία, τα οποία καλύπτουν τις λειτουργικές απαιτήσεις των νέων χρηστών.
Επομένως, το τελικό αποτέλεσμα συνδυάζει τα φυσικά υλικά που χρησιμοποιούνται συχνά στην τοπική λαϊκή παράδοση, όπως το ξύλο και η πέτρα, ενώ η χρωματική παλέτα που χρησιμοποιείται είναι γήινη και ανοιχτόχρωμη.
Το κτηριακό συγκρότημα αποτελείται από δύο όγκους. Ο βασικός όγκος της κατοικίας σε σχήμα Γ διαμορφώνεται σε δύο στάθμες και περιλαμβάνει έναν κεντρικό χώρο καθιστικού – κουζίνας – τραπεζαρίας και δύο υπνοδωμάτια, το καθένα με δικό του λουτρό. Ο δεύτερος ορθογώνιος όγκος αποτελεί την αποθήκη-laundry της κατοικίας.
Μεγάλη έμφαση δόθηκε στο να αποκτήσουν τα υπνοδωμάτια ελεύθερη θέα προς το πράσινο τοπίο. Αντιθέτως, η διαμερισμάτωση τροποποιήθηκε ριζικά στους υγρούς χώρους, όπου στην ίδια θέση που φιλοξενούταν αρχικά ένα λουτρό δημιουργήθηκαν πλέον δύο λουτρά, ένα για κάθε υπνοδωμάτιο. Η αισθητική των μπάνιων ακολουθεί τις μίνιμαλ γραμμές του υπόλοιπου σπιτιού, συνδυασμένες με την έντονη παρουσία πατητής τσιμεντοκονίας.
Εξίσου σημαντική παράμετρος της αρχιτεκτονικής μελέτης αποτελεί η προσέγγιση της κατοικίας και η αίσθηση που προσδίδει στον επισκέπτη/κάτοικο. Η είσοδος στο κτήριο γίνεται σταδιακά, μέσα από μία διαδρομή που “αγκαλιάζει” το κτίσμα οδηγώντας προς την πίσω του όψη. Στη συνέχεια, ένας υπαίθριος διάδρομος που ορίζεται από τους δύο κτισμένους όγκους του κτηριακού συγκροτήματος διανοίγεται προς το υμιυπαίθριο κατώφλι της κατοικίας, ολοκληρώνοντας τη μετάβαση από το φυσικό περιβάλλον στο περιβάλλον κατοίκησης.
English description: Athens-based Frame Architects Studio remodels a summer residence in Greece through an amalgamation of contemporary elements with the local traditional architecture. Located on an olive oil tree-cultivated hill in south Koroni, Peloponnese, the country house is conceived as a retreat with an unobstructed view of the sea and the green Messinian landscape.
The former private residence designed in 1992and owned by German architect Enrich Portmann, gets renovated to meet the needs of summer accommodation after being acquired by a German-Swiss family. Life in the Mediterranean has always been equally divided between the interior and the exterior space of a residence.
“A common characteristic element of the Mediterranean architecture, which is also adopted in this case, is the square atrium in the center of the residence”.
All spaces are organized around it, creating two L-shaped volumes, one containing the interior spaces of the residence and the other the outdoor shaded area. At the same time, emphasis was placed on maintaining the movement flow between indoor and outdoor space by enlarging the existing openings of the living area. This asset strengthened the extroversion of the residence while achieving the best optimal view towards the sea and Taygetos Mountain.
The building complex consists of two units. The main L-shaped unit is formed on two levels and includes a central living-kitchen-dining area and two bedrooms, each one with their own bathroom. The second one, forming a rectangular volume, contains the warehouse and the laundry room.
Great emphasis was placed upon the bedrooms acquiring an unobstructed view of the green landscape. The initial bathroom layout, however, was radically changed so as to accommodate two separate bathrooms instead of one; one for each bedroom.
The aesthetics of the bathrooms follow the minimal lines of the house, combined with the extensive use of microcement coating. An equally important parameter of the architectural study is the access to the residence and the feeling it gives to the visitor/resident.
The entrance to the building is a gradual process, initiated by a path that “hugs” the building complex and which leads to its rear façade. Subsequently, an outdoor corridor defined by the two built volumes of the building complex opens up to the semi-outdoor threshold of the residence, completing the transition from the natural environment to the living environment.