Οι μακέτες της πρότασης των αρχιτεκτονικών γραφείων David Chipperfield Architects και Αλέξανδρου Ν. Τομπάζη ΑΕ, που επελέγη για την επέκταση και την αναβάθμιση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, παρουσιάστηκαν, χθες 15/2 επίσημα, σε εκδήλωση- στην οποία παρέστη ο πρωθυπουργός, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε το έργο ως μια σημαντικότατη παρέμβαση στον αστικό ιστό της πόλης αλλά και μια μοναδική ευκαιρία να προσεγγίσει το μουσείο περισσότερους επισκέπτες. Μάλιστα, ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε μεταξύ άλλων πως «ένα προσωπικό μου όνειρο γίνεται πραγματικότητα».
Από την πλευρά της η υπουργός Πολιτισμού, κ. Λίνα Μενδώνη υπογράμμισε πως το νέο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο θα είναι ένα μουσείο εξωστρεφές, ανοιχτό στην πόλη, σε διαρκή διάλογο με την κοινωνία.
Aφετηρία του σχεδιασμού
Το αρχικό νεοκλασικό κτίριο των Λούντβιχ Λάνγκε και Ερνστ Τσίλλερ χρονολογείται από το 1866-1874 και τα χρόνια που ακολούθησαν έγιναν διάφορες προσθήκες. Η πρόταση που επελέγη εμπνεύστηκε από την ουσία του αρχικού σχεδιασμού του Λάνγκε και καθιστά το κεντρικό κτίσμα αφετηρία του σχεδιασμού, πλαισιώνοντάς το με έναν ρομαντικών αναφορών κήπο.
Η βάση του υφιστάμενου κτιρίου του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου επεκτείνεται μέχρι τον δρόμο, δημιουργώντας ένα νέο υπόβαθρο και προσθέτει δύο επίπεδα υπόσκαφων εκθεσιακών χώρων. Έτσι, δημιουργείται πρόσθετος χώρος 20.000 τ.μ. και ένα πάρκο με πλούσια βλάστηση στην οροφή τους, προσβάσιμο σε όλους.
Φωτορεαλιστική απεικόνιση της νέας «εικόνας» του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου | Photo copyright: Filippo Bolognese Images | Πηγή: ΥΠΠΟΑ
Ο σχεδιασμός ακολουθεί την υπάρχουσα τοπογραφία: ένα επιβλητικό νεοκλασικό κτήριο μπροστά σε μία εκτενή, πράσινη πλατεία. Η επέκταση θα στεγάσει τις βασικές δημόσιες λειτουργίες του μουσείου – έκδοση εισιτηρίων, πωλητήριο, εστιατόριο, αμφιθέατρο καθώς και νέους χώρους για μόνιμες και περιοδικές εκθέσεις- που οργανώνονται συμμετρικά αντλώντας από την ιστορική αρχιτεκτονική.
Η κύρια είσοδος μεταφέρεται μπροστά, στο επίπεδο του δρόμου, ενώ ο περιβάλλοντας χώρος μελετήθηκε από το γραφείο των Βέλγων αρχιτεκτόνων τοπίου, Wirtz International. Η διάταξη των νέων χαμηλών όγκων επιτρέπει τη φύτευση εμβληματικών δένδρων στην οροφή τους. Παράλληλα, διαμορφωμένα πλατώματα και μονοπάτια στρωμένα με χαλίκι, εκτάσεις με γρασίδι, συστάδες πεύκων και κουκουναριών, αειθαλείς αριές και μορφοποιημένη θαμνοειδής βλάστηση αποτελούν αναφορές στα πάρκα του 19ου αιώνα.
Φωτορεαλιστική απεικόνιση της νέας «εικόνας» του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου | Photo copyright: Filippo Bolognese Images | Πηγή: ΥΠΠΟΑ
Βιωσιμότητα
Η στρατηγική αειφορίας υποστηρίζεται σε δύοδιαφορετικέςκατευθύνσεις: το νέο παράρτημα του μουσείου ως αρχιτεκτονικήυψηλήςμάζας, χαμηλήςενέργειας, ενισχυμένομεπράσινοκαιδημόσιεςυποδομές και ένα ιστορικό μουσείο που αναζωογονείται και αναβαθμίζεται ήπια όσον αφορά τη χρήση ενέργειας, αξιοποιώντας το φυσικό κλίμα όπου είναι δυνατόν.
Ο σχεδιασμός αναδεικνύει το υπάρχονκτήριο του μουσείου έτσι ώστε να μπορεί να παραμείνει ένα σαφέςαστικότοπόσημο, το οποίο διαιωνίζει την ουσία και τη σπουδαιότητα του κτηρίου – σημαντικός παράγοντας για την κοινωνική βιωσιμότητα του συνόλου.
Φωτορεαλιστική απεικόνιση της νέας «εικόνας» του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου | Photo copyright: Filippo Bolognese Images | Πηγή: ΥΠΠΟΑ
Ο εκτεταμένος κήπος στο δώμα ενισχύει το οικοσύστημα της πόλης, με τη νέα βλάστηση, τη σκιά και τη φυσική ψύξη στην ευρύτερη περιοχή. Ενισχύεται με αυτό τον τρόπο το αστικό μικροκλίμα και μειώνονται οι επιδράσεις των αστικών θερμικών νησίδων.
Ο ενσωματωμένος άνθρακας μειώνεται με τη χρήση rammed earth, ενισχυμένο συμπιεσμένο χώμα (πηλός), η οποία έχει το πρόσθετο πλεονέκτημα του φυσικού ελέγχου της υγρασίας στους εκθεσιακούς χώρους. Οι πυρήνες της κατασκευής που υποστηρίζουν τη δομή της οροφής δημιουργούν μεγάλα φρεάτια που επιτρέπουν στα ψηλά δέντρα να ριζώσουν και να αναπτυχθούν.
Φωτορεαλιστική απεικόνιση της νέας «εικόνας» του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου | Photo copyright: Filippo Bolognese Images | Πηγή: ΥΠΠΟΑ
Μέσα στο μουσείο, μια νέα υποδομή ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων θα κάνει το υπάρχον κτίριο πιο αποτελεσματικό, με συνδυασμό μηχανικού και φυσικού αερισμού, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες. Θα αντλούν ενέργεια από ένα εναλλακτικό ηλεκτρικό σύστημα και ανανεώσιμων πηγών, επιτρέποντας μια ανάπτυξη χωρίς ορυκτά καύσιμα.
Αρχιτεκτονική τοπίου
Ο σχεδιασμόςτουτοπίου βασίζεται σε μια παράδοσηρομαντικώνπάρκων από τον δέκατο ένατο αιώνα. Αυτά τα πάρκα συχνά περιέβαλλαν κτήριανεοκλασικώνμουσείων σε ευρωπαϊκές πόλεις. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ωστόσο, ο σχεδιασμός παίρνει τη μορφή ενόςμεγάλουκήπουστοδώματηςεπέκτασης που εκμεταλλεύεται έξυπνα τη φυσική κλίση του εδάφους, που υποδηλώνεται με τους δύοκατηφορικούςδρόμους και στις δύο πλευρές του και που επιτρέπουν στο πάρκο να υψωθεί ήπια πάνω από την πολυσύχναστη ζωή του κεντρικού δρόμου της Αθήνας.
Φωτορεαλιστική απεικόνιση της νέας «εικόνας» του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου | Photo copyright: Filippo Bolognese Images | Πηγή: ΥΠΠΟΑ
Το πάρκο δημιουργεί ένα καταπράσινοκαταφύγιο, μιαόασηστηνπολυσύχναστηπόλη. Τα βασικά στοιχεία της γλώσσας των πάρκων του δέκατου ένατου αιώνα που επανεξετάζονται περιλαμβάνουν τους ανοιχτούς χώρους με χαμηλόπράσινο, την οργανικήδιάταξητωνμονοπατιών και την ομαδοποιημένητοποθέτησημεγάλωνδέντρωνκαιθάμνων. Συνδυάζει με εναλλαγές, ποικιλία από γκαζόν και ανοιχτούς χώρους και πυκνοφυτεμένες ζώνες με μεσογειακά και ανθεκτικά στην ξηρασία φυτά.
Φωτορεαλιστική απεικόνιση της νέας «εικόνας» του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου | Photo copyright: Filippo Bolognese Images | Πηγή: ΥΠΠΟΑ
Καμπυλόγραμμεςδιαδρομέςκαιράμπες συνδέουν τους ανοιχτούς χώρους σε διαφορετικά επίπεδα, αποκαλύπτοντας προοπτικές και διαγώνιες συνδέσεις. Προς τον κεντρικό άξονα, στη θέση της εσωτερικής αυλής, τα νέα στοιχεία του τοπίου αντικατοπτρίζουν τη συμμετρικήτάξητουνεοκλασικούκτηρίου, ενώ πλευρικά το πάρκο μεταμορφώνεται με την οργανικήρευστότηταενόςρομαντικούτοπίου.