Η παρούσα μελέτη, που παρουσιάζει το αρχιτεκτονικό γραφείο P4architecture, σεβόμενη τον γεωργικό χαρακτήρα του τόπου, προτείνει μια βιώσιμη μορφή παραθερισμού. Με περιορισμό τον χαμηλό προϋπολογισμό, αποφεύγει μεγάλες διαμορφώσεις και έντονες εξάρσεις. Επιχειρεί μέσα από την δομή να αναδείξει την άρρηκτη σχέση του κατοικείν με την ύπαιθρο, ως αναπόσπαστο κομμάτι του Μεσογειακού βίου.
Το οικόπεδο βρίσκεται σε αγροτική περιοχή σε ένα φυσικό λόφο πάνω από τη θάλασσα. Η σύνθεση εκφράζεται με μία ενιαία χάραξη σχήματος “Γ” που σε συνδυασμό με την πρόσβαση από κάτω προς τα πάνω σπειροειδώς, δημιουργεί μία εσωστρεφή προστατευμένη αυλή. Οι κατοικίες ορίζονται από τρία αυστηρά κελύφη που ανοίγονται προς τη θάλασσα και την θέα, ενώ ταυτόχρονα προστατεύουν τον ιδιωτικό χώρο κατοίκησης από το δημόσιο χαρακτήρα της αυλής.
Τα τρία αυτά αυστηρά περιγράμματα ενοποιούνται από μια ενιαία ελαφριά κατασκευή σκιάστρων, που δημιουργεί τους απαραίτητους ημιυπαίθριους χώρους εκτόνωσης των κατοικιών στο φυσικό περιβάλλον. Το αποτέλεσμα αυτής της διάταξης επιχειρεί την αντίστροφη του δίπολου: ανοιχτό – κλειστό, δημόσιο – ιδιωτικό, ώστε οι ιδιωτικοί χώροι να ανοίγονται ανεμπόδιστα στην θεά, ενώ ο δημόσιος χώρος να ευνοεί την συλλογική συνύπαρξη των παραθεριστών.
Οι ημιυπαίθριοι χώροι έχουν διττό χαρακτήρα. Αφενός διευρύνουν στο διπλάσιο τους χώρους διημέρευσης των κατοικιών, προστατεύοντάς τους από την έντονη ηλιακή ακτινοβολία τους θερινούς μήνες. Αφετέρου λειτουργούν ως ενδιάμεσος χώρος ανάμεσα στο ιδιωτικό και το δημόσιο, τροφοδοτώντας αμφίδρομα με ζωή, την αυλή και τις κατοικίες.
“Αντιστικτικά από τις κατοικίες χαράσσεται μια γραμμική ζώνη νερούμε στεγασμένο χώρο στάσης, που ολοκληρώνει τον περίκεντρο χαρακτήρα της όλης δομής, ενώ κεντροβαρικά της σύνθεσης τοποθετείται μια συστάδα ψηλών δένδρων ως σημείο αναφοράς, που οργανώνει τις κινήσεις και βελτιώνει τις συνθήκες του μικροκλίματος της αυλής”.
Το συγκρότημα ακολουθεί σχεδιαστικά μια αειφόρο προσέγγιση, χρησιμοποιώντας εγγενή υλικά, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και φυσική διαχείριση υδάτων, επιτυγχάνοντας ενεργειακή κλάση Α+. Χαρακτηριστική είναι η επιλογή του ενδημικού και εγγενούς ελληνικού καλαμιώνα, ως φύτευση κατά το μήκος της σπειροειδούς κίνησης ανόδου. Αυτή η συνθετική επιλογή, αφενός ορίζει με σαφήνεια την είσοδο, αφετέρου τροφοδοτεί, με ένα βιώσιμο τρόπο την δημιουργία και την συντήρηση των καλαμωτών κατασκευών – σκιάστρων που ορίζουν τους ενδιάμεσους χώρους κατοίκησης.
Τέλος, για τον έλεγχο και τον περιορισμό του κόστους, επιλέχθηκε η τυποποίηση των μονάδων κατοίκησης και επιμερίστηκε η κατασκευή σε δυο φάσεις κατασκευής. Η μελέτη επιχειρεί συνολικά, να παραμείνει πιστή στο Πνεύμα του ελάχιστου και του απολύτως απαραίτητου, πνεύμα που διαμόρφωσε την ύπαιθρο αυτή επί αιώνες.
English description: P4architecture undertook the design of five sustainable summer houses in Messenia, Greece. The plot is located in a rural area on a natural hill above the sea. The composition is expressed by a single L-shaped cut, which forms an introverted protected terrace. Towards this end, the access to the plot is archetypically designed to develop spirally, from the bottom to the top.
The residences are defined by three rigid shells that open to the sea and the view, while protecting the private habitat from the terrace’s noises and public character. These three strict outlines are brought together by a single, lightweight shades construction, which creates the necessary semi-open spaces for the building volumes to be released into the natural environment.
The semi-open spaces have a dual role. On the one hand, they maximize the living quarters, where habitats can spend the whole day, as they protect them from the intense solar radiation during the summer months. On the other hand, they act as an intermediate space between the private and the public space, bringing life to both the living quarters and the terrace. At the same time, semi-open spaces manage to create visual outlets towards the crops and the sea horizon.
The water zone hosts a sheltered stopping area that concludes the centered character of the entire structure and marks the spiral upward course of entrance. Finally, a cluster of tall trees is placed at the center of the composition, aiming to organize the visitors’ movements and to improve the terrace’s microclimatic conditions.
Respecting to the agricultural character of the land and the struggle of the people who cultivate it, the study remains at a low building level, avoiding large structures and intense outbreaks is developed around the open space, highlighting the importance of in-between spaces to the Mediterranean life, as well as to the structure of building settlement. The use of materials that are native to the site is preferred. The study attempts to remain faithful to the spirit of the minimal and the absolutely necessary, a spirit that has been shaping this countryside for centuries.