Το 2025 σηματοδοτεί την εκκίνηση της αγοράς αποθήκευσης ενέργειας στην Ελλάδα. Με στόχο 4,7 GW έως το 2030, η χώρα ήδη κάνει τα πρώτα βήματα με έργα μπαταριών άνω των 300 MW να μπαίνουν σε φάση κατασκευής, εξασφαλίζοντας μεγαλύτερη αξιοποίηση των ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας), σταθερότητα του δικτύου και μείωση του ενεργειακού κόστους.

Οι Σταθμοί Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΣΑΗΕ) (Battery Energy Storage Systems – BESS) εξελίσσονται σε κομβικό στοιχείο της ενεργειακής μετάβασης. Βασίζονται κυρίως σε μπαταρίες ιόντων λιθίου, με τις τεχνολογίες LFP (Lithium Iron Phosphate) να κερδίζουν έδαφος λόγω σταθερότητας, ασφάλειας και διάρκειας ζωής. Το κόστος εγκατάστασης έχει υποχωρήσει δραστικά: από πάνω από 1.000 $/kWh το 2010 σε κάτω από 150 $/kWh το 2023 — και οι προβλέψεις μιλούν για περαιτέρω πτώση μέσα στην επόμενη δεκαετία (IEA, 2025).

Η ανάγκη των μπαταριών γίνεται ξεκάθαρη όταν εξετάσουμε τη φύση των ΑΠΕ: ηλιακή και αιολική παραγωγή δεν ταυτίζονται με τη ζήτηση. Έτσι, σε ώρες υπερπαραγωγής, το δίκτυο αδυνατεί να απορροφήσει όλη την ενέργεια, με αποτέλεσμα απώλειες παραγωγής (curtailment). Σε περιοχές υψηλής διείσδυσης, ο ΑΔΜΗΕ και το ΥΠΕΝ αναγνωρίζουν ότι οι απώλειες αυτές μπορεί να φτάσουν σε διψήφια ποσοστά σε ώρες αιχμής.

Η Ελλάδα έχει δεσμευτεί για 4,7 GW έργων αποθήκευσης έως το 2030. Το 2025 σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας εποχής: συγκεκριμένα έργα έχουν λάβει “πράσινο φως” και έχουν εισέλθει σε τροχιά κατασκευής. Ενδεικτικά, η ΔΕΗ ξεκινά δύο έργα στη Δυτική Μακεδονία, συνολικής ισχύος 98 MW και χωρητικότητας 196 MWh. Παράλληλα, αρκετά έργα ιδιωτικών φορέων που έχουν ενταχθεί στο σχήμα στήριξης του RRF εκτιμάται ότι θα ξεκινήσουν εντός 2025–2026, ανεβάζοντας τη νέα δυναμικότητα σε πάνω από 300 MW.

Το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο (ΥΑ ΥΠΕΝ/ΓΔΕ/28255/1143, ΦΕΚ 1248/Β/2025) δίνει για πρώτη φορά προτεραιότητα σύνδεσης σε standalone αποθήκευση και υβριδικά έργα ΑΠΕ, έναντι των «απλών» φωτοβολταϊκών πάρκων. Στόχος είναι να μειωθεί ο αναγκαστικός περιορισμός της παραγωγής ενέργειας και να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό των ΑΠΕ.

Παράλληλα, τα BESS δεν είναι μόνο αποθήκες ενέργειας. Προσφέρουν υπηρεσίες που ενισχύουν την ευστάθεια του δικτύου: ρύθμιση συχνότητας, υποστήριξη τάσης και δυνατότητα black start μετά από διακοπή. Αντιδρούν σε χιλιοστά του δευτερολέπτου, παρέχοντας υπηρεσίες που μέχρι σήμερα παρείχαν αποκλειστικά οι θερμικές μονάδες.

Η χρηματοδότηση είναι επίσης καταλύτης. Μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης (RRF), έχουν εγκριθεί ενισχύσεις για έργα αποθήκευσης συνολικής ισχύος έως 900 MW, μειώνοντας το επενδυτικό ρίσκο και ανοίγοντας τον δρόμο για τις πρώτες μεγάλες επενδύσεις. Παράλληλα, η αποθήκευση επιτρέπει να αξιοποιείται η φθηνή ενέργεια των ΑΠΕ ακόμη και σε ώρες χαμηλής ζήτησης, όταν η χονδρική τιμή στην αγορά πέφτει, περιορίζοντας τις διακυμάνσεις και σταθεροποιώντας το ενεργειακό κόστος.

Τι σημαίνουν αυτά στην πράξη;

• Σταθερότερες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για βιομηχανία και νοικοκυριά.

• Μείωση της ενεργειακής φτώχειας.

• Δυνατότητα αύξησης εξαγωγών ενέργειας μέσω αξιοποίησης του ηλιακού δυναμικού της χώρας.

Συχνά γίνεται η σύγκριση με την αντλιοταμίευση. Πρόκειται για λύση μεγάλης διάρκειας και ωριμότητας, όμως απαιτεί γεωλογικά κατάλληλες συνθήκες και εκτεταμένα έργα υποδομής που δεν είναι εφικτά παντού. Οι μπαταρίες, αντίθετα, τοποθετούνται σχεδόν οπουδήποτε, προσφέροντας ευελιξία και ταχύτητα υλοποίησης.

Η προοπτική είναι θετική: η Ευρώπη αναμένεται να πενταπλασιάσει την αποθηκευτική της ικανότητα έως το 2030, φτάνοντας τα 120 GW. Το κόστος θα συνεχίσει να μειώνεται, καθιστώντας τα BESS ακόμη πιο ανταγωνιστικά.

Η Ελλάδα, με έργα σε τροχιά κατασκευής, σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο και ισχυρή χρηματοδοτική στήριξη, μπαίνει από το 2025 σε μια νέα εποχή. Η συμβολή των μπαταριών δεν είναι μόνο τεχνική και οικονομική, αλλά και περιβαλλοντική, καθώς ενισχύουν τη διείσδυση καθαρών μορφών ενέργειας και επιταχύνουν την απανθρακοποίηση του ενεργειακού συστήματος. Και σε συνδυασμό με το υδρογόνο για μακροχρόνια αποθήκευση, συνθέτουν την ενεργειακή στρατηγική της επόμενης δεκαετίας.

Άρθρο του Λευτέρη Ζερβάκη | Πολιτικού Μηχανικού | Εταιρεία Delta Engineering – Σύμβουλοι Μηχανικοί | Τομέας Διαχείρισης και Επίβλεψης Τεχνικών Έργων

Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: Delta Engineering (blog)

Υποβάλλετε ένα άρθρο

Το όνομά σας *

Το email σας *

Το θέμα του άρθρου σας *