Σε παλαιό ελαιώνα στην περιοχή Επισκοπή Αγιάς στα Χανιά Κρήτης, ζητήθηκε από την αρχιτέκτοναΣοφία Αγγελάκη, ο σχεδιασμός μιας ισόγειας κατοικίας με σοφίτα, τμήμα υπογείου και κολυμβητική δεξαμενη. Η περιοχή βρίσκεται στην ενδοχώρα του νησιού, χαρακτηρίζεται απο καλλιέργειες ελαιόδενδρων και εσπεριδοειδών και διαθέτει θέα προς τα Λευκά Όρη.
Στο οικόπεδο προϋπήρχε πέτρινο περιτύπωμα, η παλαιά δίχωρη οικία της οικογένειας που επι χρόνια είχε το ρόλο αποθήκης. Το κτίσμα αυτό αποτελούσε σημείο αναφοράς και μνήμης των ιδιοκτητών που επιθυμούσαν την επαναλειτουργία του, υπο το πρίσμα ενός σύγχρονου τρόπου κατοίκησης.
“Ζητούμενο της μελέτης ήταν η δημιουργία μιας νέας κατοικίας, ενός καμβά που θα συντίθεται απο αναφορές στο παρελθόν στο πλαίσιο ενος σύγχρονου σχεδιασμού”.
Η σύνθεση οργανώθηκε με γνώμονα τη διατήρηση του πέτρινου κελύφους και την ενσωμάτωση του στη νέα κατοικια. Βασική συνθετική επιλογή ήταν το υπάρχον πέτρινο τμήμα να φιλοξενήσει τη διημέρευση– το δημόσιο και η υπόστασή του να βιώνεται τόσο από το εσωτερικο όσο και απο τον περιβάλλοντα χώρο του κτιρίου, ωστε η αναφορά- μνήμη να διατηρηθεί κατα το δυνατόν ατόφια στο χώρο.
Έτσι οι δύο λειτουργικές ενότητες: χώροι ύπνου – ιδιωτικό, διημέρευση-δημόσιο αντιμετωπίστηκαν σαν δύο δοχεία ζωής που αναζητούσαν τη σύνδεση τους. Ένας διώροφος διαμπερής χώρος υποδοχής και μετάβασης με υαλοστάσια θα υλοποιήσει αυτή τη σύνδεση. Ταυτόχρονα θα αποτελέσει την μετάβαση προς τη σοφίτα -που τοποθετείται πάνω απο το πέτρινο – αλλά και τη μετάβαση στον ελαιώνα.
“Η πτέρυγα των υπνοδωματίων στο ισόγειο προστατεύεται οπτικά και ηχητικά απο το δημόσιο διαμέσου ενός σκληρού στοιχείου – πέτρινου τοίχου με κατακόρυφα επιμήκη ανοίγματα”.
Η σοφίτα έχει το χαρακτήρα ενός σύγχρονου “οντά” με ξύλινα καφασωτά στα στηθαία και σε οπτική επαφή με τη διημέρευση και το χώρο εισόδου, ενώ της εξασφαλίζεται στο μέγιστο η προσφερόμενη θέα των Λευκών Ορέων. Στέκεται σε ξύλινο δάπεδο πάνω σε μεταλλικές δοκίδες που τοποθετήθηκαν κατα την κατασκευή του φέροντος οργανισμού.
Η κατοικία είναι οργανωμένη κατα τον άξονα ανατολής – δύσης. Η κύρια υπαίθρια εκτόνωση διαμορφώνεται στο βορρά, στο επίπεδο της πισίνας, εκτός απο το χώρο της διημέρευσης που εκτονώνεται σε ανατολική υπαίθρια βεράντα, εκεί όπου χωροθετείται το μπάρμπεκιου.
Διάσπαρτες πέτρες που υπήρχαν στο οικόπεδο, επαναχρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του νέου πέτρινου τοίχου. Το εικονοστάσι της οικογένειας διατηρήθηκε, επισκευάστηκε και αποτέλεσε μέρος της σύνθεσης του περιβάλλοντος χώρου.
Σχεδιάστηκαν ειδικές κατασκευές στα μπάνια και στα υπνοδωμάτια απο μέταλλο, ξύλο, βιτρώ και καφασωτό. Έπιπλα της οικογένειας βρήκαν τη θέση τους στη νέα κατοικία δημιουργώντας την αντίστιξη που αναζητά η νέα κατασκευή. Εργόχειρα διαφυλάχθηκαν μέσα σε κάδρα για να θυμήσουν την επιμονή των έργων των χεριών.