Η μονοκατοικία κτίσθηκε για μία τετραμελή οικογένεια, δύο νέους γονείς με τα παιδιά τους, στις νοτιοανατολικές παρυφές του ιστού της πόλης της Θήβας. Το οικόπεδο βρίσκεται σε προνομιακή θέση, όντας γωνιακό, με πανοραμική θέα προς τις παρακείμενες δασικές και αγροτικές εκτάσεις. Είναι επικλινές, με τη δυτική πλευρά του, από την οποία είναι και προσβάσιμο, να βρίσκεται ψηλότερα από την ανατολική.
Στη χωροθέτηση του κτηρίου έπρεπε κατ’ αρχάς να τηρηθεί ο κανόνας για την εκτός σχεδίου δόμηση της ελάχιστης απόστασής του από τα όρια του οικοπέδου κατά 15m. Στο τελικό στάδιο της προμελέτης αποκρυσταλλώθηκε μια λύση μονώροφη, με το υπόγειο να περιλαμβάνει μια σειρά δευτερευόντων λειτουργιών, όπως αποθήκες, λεβητοστάσιο, χώρο πλυντηρίου και τις θέσεις στάθμευσης οχημάτων.
Μια λύση με λειτουργικά και αισθητικά πλεονεκτήματα, αφού αξιοποιούνται άρτια τα 205m² της συνολικά εφαρμοζόμενης δόμησης, περιορίζονται σε έναν όροφο οι περισσότερες μετακινήσεις των χρηστών εντός της κατοικίας, ενώ επιτυγχάνεται ταυτόχρονα μια αρμονικότερη ένταξη των όγκων της στο ανάγλυφο του οικοπέδου, με το συνολικό της ύψος να παραμένει χαμηλό.
Η διάταξη των λειτουργιών έγινε με τρόπο τέτοιο, ώστε αφ‘ ενός να ικανοποιείται το αίτημα των ιδιοκτητών για απερίσπαστη θέα από τους χώρους διημέρευσης προς το φυσικό περιβάλλον και αφ‘ ετέρου, να ορίζονται στο οικόπεδο ζώνες με διαφορετικές ποιότητες και χρήσεις.
Σε ό,τι αφορά στη μορφή της όλης σύνθεσης,αυτή αποτελείται από τρεις διακριτούς παραλληλεπίπεδους όγκους, που εμπεριέχουν λειτουργίες λογικά ομαδοποιημένες και συνδεδεμένες μεταξύ τους και σχηματίζουν ένα “Π”, το οποίο περικλείει ένα χώρο εξωτερικής διαμονής πιο εσωστρεφή και προστατευμένο.
Ο όγκος με τη στέγη, στα ανατολικά, η οποία χαρακτηρίζεται από κλίση αντίθετη της συνήθους δίρριχτης, με τα νερά της βροχής να συλλέγονται στα άκρα της για τις ανάγκες ποτισμού του οικοπέδου, περιέχει τις λειτουργίες καθημερινής διημέρευσης: καθιστικό, τραπεζαρία, κουζίνα. Η κατασκευαστική δομή της στέγης, της οποίας τα κύρια στοιχεία είναι μεταλλικοί φορείς, με έναν κεντρικό φορέα HEB–IPB 450, είναι εμφανής εσωτερικά. Η κλίση της έχει ρυθμιστεί έτσι, ώστε να δέχεται την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών πανέλων με την ιδανική γωνία των 16°, χωρίς αυτά να είναι εμφανή από τον περιβάλλοντα χώρο.
Οι απολήξεις της στέγης κατά μήκος καλύφθηκαν για την προστασία τους από το νερό με φύλλα τιτανιούχου ψευδαργύρου, μαύρου χρώματος. Η ίδια η στέγη είναι επικαλυμμένη με ασφαλτικά κεραμίδια. Μεγάλα ανοίγματα επιτρέπουν την απρόσκοπτη θέα προς το δάσος και προς το αίθριο, ενώ φεγγίτες πάνω από κάθε παράθυρο, σε συνδυασμό με την κλίση της στέγης προσφέρουν καλό φυσικό αερισμό του χώρου.
Ο δεύτερος όγκος, στα δυτικά, περιέχει τους κοιτώνες με τα αντίστοιχα λουτρά τους. Η απουσία ορόφου πάνω από το ισόγειο επέτρεψε εδώ τη χρήση ανοιγόμενων φεγγιτών οροφής (skylights), που συμβάλλουν σημαντικά στον αερισμό και φωτισμό των χώρων. Μπροστά στα παράθυρα των παιδικών κοιτώνων προσαρτήθηκε μια προστατευμένη βεράντα, που πλαισιώνεται από μια σύνθεση πρισμάτων σκυροδέματος.
Οι δύο μεγαλύτεροι όγκοι συνδέονται μεταξύ τους με έναν μικρότερο, έναν “λαιμό”, που αποτελεί το χώρο της κύριας εισόδου, τοποθετημένης σε σημείοκεντροβαρικό στην όλη κάτοψη. Ένα στέγαστρο με γαλβανισμένο μεταλλικό σκελετό και γυαλί σηματοδοτεί τη θέση της εν εσοχή και προσφέρει προστασία από τη βροχή.
Γενικά, κατά το σχεδιασμό ακολουθήθηκε η κεντρική ιδέα της δημιουργίας μιας κατοικίας, η οποία να μην αρνείται το σύγχρονο χαρακτήρα της, να εμφανίζει όμως παράλληλα στοιχεία-αναφορές στο περιβάλλον της ελληνικής επαρχίας, στο οποίο θα κτιζόταν.
Ο ενιαίος χώρος με την κουζίνα, το τζάκι, που παρεμβάλλεται μεταξύ τραπεζαρίας και καθιστικού, η στέγη με την γκρίζου χρώματος, σιδηρά υποκατασκευή της και το λευκό ντεκαπέ ξύλινο πέτσωμά της, η επένδυση πέτρας, που βρήκε εφαρμογή εξωτερικά, αποτελούν αναφορές σε χαρακτηριστικά αγροτικών σπιτιών.
Αλλά και η χρήση του εμφανούς σκυροδέματος, είτε πελεκητού είτε γυαλισμένου και λείου, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά, επιδιώκει να προσδώσει εικόνα λιτότητας στην οικία. Ο κύριος χρωματισμός της επελέγη συνειδητά σεσκούρο τόνο. Εδώ ήταν καθοριστική και η τόλμη των ιδιοκτητών, που συμφώνησαν σε μία τέτοια επιλογή.
Ο χρωματισμός αυτός εμπεριέχεται στο ρητινούχο επίχρισμα της εξωτερικής θερμομόνωσης. Τα δάπεδα στο εσωτερικό της κατοικίας επιστρώθηκαν με μεγάλες κεραμικές πλάκες διαστάσεων 90x45cm ανθρακί χρώματος. Στο τμήμα των κοιτώνων και των διαδρόμων προς αυτούς τα δάπεδα είναι ξύλινα. Η θέρμανση των χώρων γίνεται με ενδοδαπέδια θέρμανση. Όλη η σταθερή επίπλωσή της, όπως βιβλιοθήκες, ξύλο-επενδύσεις, η κουζίνα κ.τ.λ. σχεδιάσθηκαν ειδικά για την οικία από τους μελετητές.
Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στο να ενταχθούν όσο το δυνατόν καλύτερα στο σχεδιασμό οι όποιες ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις, όπως φωτισμός, κανάλια ηλεκτρικών γραμμών, ηλεκτρικοί πίνακες, συλλέκτες θέρμανσης και υδραυλικών, κλιματισμός κ.τ.λ.
Τα ανοίγματα, για τα οποία θεωρήθηκε απαραίτητη η ηλιοπροστασία, εξοπλίσθηκαν με ηλεκτρικά κινούμενες περσίδες. Τέλος, έγινε πλήρης διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου, η οποία περιλάμβανε μεταξύ άλλων και την φύτευση δέντρων σε κατάλληλα σημεία και μέριμνα για την άρτια κυκλοφορία στο οικόπεδο, τόσο των πεζών όσο και των οχημάτων, που εισέρχονται σε αυτό.
Στοιχεία & Συντελεστές Έργου:
Έργο: Μονοκατοικία, Τοποθεσία: Θήβα, Αρχιτεκτονικός Μελέτη & Επίβλεψη: Takis Exarchopoulos Architects, Ομάδα Μελέτης: Τάκης Εξαρχόπουλος – Πάνος Ε. Γερακάκης – Έλενα Εξαρχοπούλου, Στατική Μελέτη: Γεώργιος Μάμαλης, Μηχανολογική Μελέτη: Ιωάννης Καββαδίας, Επιφάνεια οικοπέδου: 4.300m², Επιφάνεια Κατοικίας: 205m², Κείμενο Παρουσίασης:Takis Exarchopoulos Architects, Φωτογραφίες: Δημήτρης Καλαποδάς
This house was built for a family of four – a young couple and their two children – at the southeastern outskirts of the town of Thiva, Greece. The corner lot of 4.300m² (46.285ft²) is in a privileged location, since it offers a panoramic view of the nearby woodland and farmland. It is accessible from its western edge, the Sofokleous country road.
At the final stage of preliminary design, architects developed a single-storey solution, with the basement of the residence only containing secondary functions, such as storage rooms, the heating boiler room, the laundry room and the garage.
This solution has aesthetic and functional advantages: architects were able to use the whole of the 205m² (2.207ft²) allowed by building regulations for a single floor plan, without losses for stairways etc., while at the same time managing to keep the building low.
In addition, we tried to give it a discreet image: a dark colouring was applied to the walls, many elements show surfaces of plain, hammered concrete and for the ends of the main roof we chose black titan-zinc sheets as a cladding.
The composition consists of three parallelepiped volumes, forming a U-shape. This shape encloses a somehow more introverted and protected space, an inner courtyard. One of the volumes includes the living / dining / kitchen areas under a butterfly roof supported by a central beam.
The volume in the west of the all over plan includes the bedrooms with their auxiliary rooms. The third one, acting as the connection of the other two includes the main entrance, a visitors WC, the wardrobe and an office. A large number of trees were planted all around the lot, pathways and access for vehicles were defined, including a roundabout in front of the main entrance.