Η κατοικία, που σχεδιάστηκε από το αρχιτεκτονικό studio του Κυριάκου Μιλτιάδου, είναι κτισμένη σε ένα υφιστάμενο ερειπωμένο κτίριο ενός προσφυγικού συνοικισμού στην Λευκωσία. Είναι ενσωματωμένη ανάμεσα σε δύο υφιστάμενες μεσοτοιχίες, σε ένα ιδιαίτερα μικρό τεμάχιο, με συνολικό εμβαδόν 189 τ.μ., που αναπτύσσεται στον άξονα ανατολής και δύσης.

Οι συνοικισμοί δημιουργήθηκαν για την προσωρινή στέγαση των Ελληνοκύπριων που εγκατέλειψαν τα σπίτια τους εξαιτίας της τουρκικής εισβολής. Σήμερα, αυτές οι περιοχές φέρουν στην υφή τους τα σημάδια της φθοράς και της εγκατάλειψης, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μοιάζουν με αστικές ρωγμές που διακόπτουν τον ιστό της πόλης. Οι ισχύοντες περιοριστικοί οικοδομικοί κανονισμοί που αφορούν στη δόμηση και στα γειτνιάζοντα σύνορα σκιαγραφούν ένα πλαίσιο που αναδύει ερωτήματα σχετικά με την αναπροσαρμογή των οικισμών αυτών στα σύγχρονα ζητήματα οικιστικής διαβίωσης.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

“Πως μπορεί ο ανασχεδιασμός μιας μόνιμης κατοικίας σε έναν άλλοτε ‘προσωρινό’ οικισμό να προτείνει νέα πρότυπα διαβίωσης”;

Αρχιτεκτονική μελέτη: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

Αρχιτεκτονική μελέτη: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

Η νέα κατοικία πρόκειται να ικανοποιήσει τις στεγαστικές ανάγκες μιας νεαρής τετραμελούς οικογένειας. O ιδιοκτήτης κληρονόμησε το συγκεκριμένο τεμάχιο από τον παππού του. O προϋπολογισμός ήταν εξαρχής πολύ περιορισμένος. Βασικό συνθετικό στοιχείο της αρχιτεκτονικής πρότασης αποτελεί η αναζήτηση της έννοιας του ορίου και του ενδιάμεσου χώρου. Αυτό που προτείνεται είναι ένα κατακόρυφο όριο, ένα ‘παραβάν’ όπως το αποκαλούμε, ύψους 6.3 μέτρων, το οποίο ορθώνεται σε απόσταση 1.3 μέτρων, μπροστά από το υφιστάμενο  σύμπλεγμα κατοικιών.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

Αρχιτεκτονική μελέτη: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

Πρόκειται για ένα τείχος από εμφανές οπλισμένο σκυρόδεμα, λαξευμένο με οπές στην επιδερμίδα του, οι οποίες συμπληρώνονται με έτοιμες μεταλλικές σχαροειδείς επιφάνειες. Τα κενά και τα πλήρη του παραβάν ελέγχουν τη διέλευση του φωτός και του αέρα στο εσωτερικό της κατοικίας, δημιουργούν διαβαθμίσεις ιδιωτικότητας, σκιάσεις και προσφέρουν ποικιλία οπτικών φυγών.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

Αρχιτεκτονική μελέτη: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

Αναπτύσσεται έτσι ένας ανοικτός διάλογος ανάμεσα στην κατοικία και το υφιστάμενο αστικό τοπίο που προσφέρει πλούσιες και απροσδόκητες χωρικές αλλά και οπτικές καταστάσεις: Άλλοτε καδράρει και αναδεικνύει στιγμές από την ιδιαίτερη καθημερινότητα του προσφυγικού οικισμού, υπογραμμίζει την ανάγκη για εσωστρέφεια και άλλοτε προβάλλει σχεδόν σκηνογραφικά στιγμιότυπα από τη συλλογική και ατομική ζωή των μελών της οικογένειας.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

Αρχιτεκτονική μελέτη: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

“Ανάμεσα στην κατοικία και το παραβάν σχηματίζονται μικροί ημι-υπαίθριοι χώροι και εξώστες, στους οποίους εκτονώνονται χώροι της κατοικίας”.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

Εσωτερικά, οι προτεινόμενοι χώροι οργανώνονται σε άμεση σχέση με το παραβάν και έναν βασικό αίθριο χώρο που εισχωρεί από την πίσω όψη για να καταλήξει στην καρδιά της κατοικίας. Στο κέντρο του κτιρίου αφαιρείται κτιριακή μάζα από τον όγκο του αίθριου, διατρυπώντας κατακόρυφα τον φέροντα οργανισμό του κτιρίου.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

Μέσα από την παρεμβολή του κενού επιτυγχάνεται η οπτική επικοινωνία μεταξύ των ορόφων, η έλευση άπλετου φυσικού φωτισμού αλλά και το πλαισίωμα του ουρανού. Επιτυγχάνεται ακόμα, η βέλτιστη βιοκλιματική λειτουργία της κατοικίας ενεργοποιώντας το φαινόμενο της καμινάδας που επιτρέπει το δροσισμό των χώρων με τον διαμπερή αερισμό.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

Στο κέντρο του διάκενου χώρου έχει φυτευτεί ένα μαστιχόδεντρο το οποίο πλαισιώνεται από κυκλική καθιστική επιφάνεια για να μετουσιωθεί σε έναν κεντρικό τόπο συνάθροισης, ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας. Όπως και στους υπόλοιπους ημι-υπαίθριους χώρους έτσι και εδώ το κενό συμπληρώνεται με μεταλλικές επιφάνειες που επιτρέπουν την αναρρίχηση φυσικής βλάστησης, ενισχύοντας τη δημιουργία μικροκλίματος.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

Κυπριακά φυτά όπως το γιασεμί, το αγιόκλημα και η πανδωρέα, διατηρήθηκαν ή μεταφυτεύθηκαν σε όλους τους αίθριους χώρους της κατοικίας. Έτσι η φύση εισχωρεί στο εσωτερικό της κατοικίας, αναρριχάται στην επιδερμίδα της, σε μια καθημερινότητα που αγκαλιάζει τον κήπο και προσανατολίζει όλες τις δραστηριότητες της προς αυτόν.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

Στοιχεία & Συντελεστές έργου:

Τίτλος έργου: Domus Laetitiae, Τυπολογία: Κατοικία σε προσφυγικό συνοικισμό, Τοποθεσία: Λευκωσία – Κύπρος, Αρχιτεκτονική μελέτη: Studio Kyriakos Miltiadou, Υπεύθυνος μελέτης: Κυριάκος Μιλτιάδου, Στατική μελέτη: Ανδρέας Μιλτιάδου, Η/Μ Μελέτη: Ανδρέας Χρυσάνθου, Επίβλεψη: Μαρία Τσουπάνη – Κυριάκος Μιλτιάδου, Κατασκευή: Κυριάκος Κωνσταντίνου, Συνολικό εμβαδό κτιρίου: 164 τ.μ., Xρονική διάρκεια μελέτης: 2019-2020, Xρονική διάρκεια κατασκευής: 2021-2022, Κείμενο παρουσίασης: Κυριάκος Μιλτιάδου, Φωτογραφίες: Creative Photo Room

English description: The house is built on the traces of a ruined building in a high-density refugee settlement in Nicosia, Cyprus. It is situated between two existing partition walls on a narrow land (189 m²). The main aim of the architectural design by Studio Kyriakos Miltiadou is developed around the notions of boundary and intermediate space, proposing a vertical boundary that stands at a distance of 1.3 meters in front of the existing housing complex. This is a 6.3 meters high wall of exposed reinforced concrete, carved with holes in its skin which are covered by perforated metal surfaces.

The Cypriot refugee camps were erected shortly after the summer of the Turkish invasion in 1974, to provide temporary accommodation for the Greek-Cypriot refugees who were forced to leave their homes because of the war. Today, these sites bear the signs of abandonment and decay and are more like urban crevices interrupting the continuity of the city. The restrictive building regulations that are applied in these sites indicate a complex condition raising questions regarding their readjustment to the contemporary ways of residential living.

Architecture: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

“The new house is constructed to accommodate the housing needs of a young family of four. The man of the family inherited the old house from his grandfather. The budget was limited”.

Architecture: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

According to the architectural proposal, the successful interplay between the blank and structured parts of the wall purposefully controls the passage of light inside the house and offers levels of privacy and security, cross ventilation, and a variety of optical escapes.

Architecture: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

Architecture: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

Architecture: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

An open dialogue is developed between the building and the existing urban landscape that offers a vast range of spatial and visual conditions: sometimes it frames and highlights moments from the particular everyday life of the refugee camp it underlines the need for introversion while sometimes it projects snapshots from the family lived in a theatrical way.

Architecture: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

“Between the main building and the vertical wall, small courtyards and terraces are generated, where the main spaces of the house are extended”.

Architecture: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

Architecture: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

Architecture: Studio Kyriakos Miltiadou | Photo Creative Photo Room

Internally, the proposed spaces are organized in relation to the vertical wall and a courtyard that enters from the back of the ground level to end up in the center of the house. At the core of the house, mass was removed from the volume of the building by vertically carving it. In this way, architects achieve visual communication between the two floors, the provision of abundant daylight, and the framing of the sky.

Site plan, © Studio Kyriakos Miltiadou

Ground floor plan, © Studio Kyriakos Miltiadou

1st floor plan, © Studio Kyriakos Miltiadou

In the center of this blank space, a mastic tree has been planted, which is framed by a circular seating surface to transform it into a vital place for gathering and communication between family members.

Front elevation, © Studio Kyriakos Miltiadou

Section A-A, © Studio Kyriakos Miltiadou

Section B-B, © Studio Kyriakos Miltiadou

Axonometric, © Studio Kyriakos Miltiadou

As in the rest of the outdoor spaces, here the void is filled with metal surfaces allowing natural vegetation to climb. Cypriot plants such as jasmine, honeysuckle, and pandorea, have been carefully preserved or transplanted in all the outdoor spaces. The refreshing nature enters the house and climbs upon its skin in an everyday life that embraces the garden and turns towards it.

Digital model, © Studio Kyriakos Miltiadou

Digital model, © Studio Kyriakos Miltiadou

Digital model, © Studio Kyriakos Miltiadou

Conceptual diagrams, © Studio Kyriakos Miltiadou

Facts & Credits:

Project title: Domus Laetitiae, Typology: House in a Refugee Settlement, Location: Nicosia – Cyprus, Architecture: Studio Kyriakos Miltiadou, Lead Architect: Kyriakos Miltiadou, Civil Engineering: Andreas Miltiadou, E/M Engineering: Andreas Chrysanthou, Supervision: Maria Tsoupani – Kyriakos Miltiadou, Construction: Kyriakos Konstantinou Κωνσταντίνου, Total building area: 164 m², Period of design: 2019-2020, Period of construction: 2021-2022, Text description: Kyriakos Miltiadou, Photography: Creative Photo Room

Υποβάλλετε ένα άρθρο

Το όνομά σας *

Το email σας *

Το θέμα του άρθρου σας *