Το αρχιτεκτονικό γραφείο Polisgram Architects σχεδίασε και επιμελήθηκε την ανακαίνιση μιας διώροφης παραθεριστικής κατοικίας, χτισμένης το 1968, στους Νέους Επιβάτες του Δήμου Θερμαϊκού, μετατρέποντάς την σε μία σύγχρονη εξοχική κατοικία, έχοντας παράλληλα ως κεντρική σχεδιαστική επιδίωξη την διατήρηση και ανάδειξη όλων των παραδοσιακών στοιχείων του κτίσματος.
Οι Νέοι Επιβάτες, γνωστοί και ως Μπαξέ Τσιφλίκι ή απλά Μπαξές, είναι παραλιακή κωμόπολη και δημοτικό διαμέρισμα του δήμου Θερμαϊκού. Λόγω τις εγγύτητας τους με την Θεσσαλονίκη, βρίσκονται 22 χιλιόμετρα ανατολικά της, αποτέλεσαν παραθεριστικό πόλο έλξης για τους Θεσσαλονικείς ήδη από το 1930.
Έτσι και το συγκεκριμένο κτίσμα κατασκευάσθηκε το 1968 ως παραθεριστική κατοικία για δύο οικογένειες, όπου ο κάθε όροφος είναι ένα ξεχωριστό διαμέρισμα 120 τμ. Η κατοικία βρίσκεται πάνω στο παραλιακό μέτωπο και έχει άμεση σχέση με την θάλασσα, για τον λόγο αυτό οι φθορές του ήταν μεγάλες.
Ωστόσο η κατοικία έχει την βασική του αυλή στην πίσω πλευρά του οικοπέδου, στην πιο ήσυχη πλευρά της κατοικίας. Ένα από τα κύρια στοιχεία της αρχιτεκτονικής του κτίσματος, και χαρακτηριστικό της εποχής εκείνης είναι τα τσιμεντένια κλωστρά των μπαλκονιών, τα οποία δυστυχώς και αυτά στο μεγαλύτερο μέρος της παραλιακής όψης είχαν αποσαρθρωθεί.
Παρότι ήταν απαραίτητο τα κλωστρά αυτά να αντικατασταθούν, οι αρχιτέκτονες προσέγγισαν το αρχικό μοτίβο κατά το μέγιστο δυνατό με νέα κλωστρά τα οποία αντικατέστησαν τα παλιά με προσοχή. Επίσης το μεταλλικό κάγκελο που περιφράσει την οικία αλλά και χρησιμοποιείται στα πλευρικά μπαλκόνια και στην εξωτερική σκάλα της κατοικίας, έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να δένει αρμονικά με τα κλωστρά των όψεων. Τα εξωτερικά κουφώματα αντικαταστάθηκαν με νέα διατηρώντας τον παλιό γαλλικό παντζούρι αλλά και το μπροστινό ξύλινο συρόμενο σε σκούρη απόχρωση.
Ως προς την εσωτερική ανακαίνιση των διαμερισμάτων, καθώς πρόκειται για διαφορετικές ιδιοκτησίες, με διαφορετικές επιδιώξεις και ανάγκες, το κάθε ένα αντιμετωπίστηκε διαφορετικά. Ωστόσο κοινή γραμμή του σχεδιασμού ήταν πως η διαρρύθμιση των διαμερισμάτων διατηρήθηκε κατά το μέγιστο, με μικρές επεμβάσεις οι οποίες να εξυπηρετούν ένα σύγχρονο τρόπο ζωής.
Η κύρια επέμβαση που πραγματοποιήθηκε και στους δύο ορόφους ήταν η προσάρτηση του δωματίου τραπεζαρίας στον χώρο του σαλονιού, δίνοντας έτσι και σε αυτόν τον χώρο άνοιγμα προς την θάλασσα αλλά δημιουργώντας έναν χώρο πιο ευέλικτο και σύγχρονο.
Το διαμέρισμα του ισογείου ανακαινίστηκε ολικά, αλλάζοντας εσωτερικά το ύφος και τα υλικά του αρχικού σχεδιασμού, δημιουργώντας έτσι μία πιο σύγχρονη και ανάλαφρη αισθητική στους χώρους. Οι αποχρώσεις που έχουν χρησιμοποιηθεί είναι ουδέτερες και κυρίαρχο υλικό είναι το ξύλο σε φυσική απόχρωση.
Το διαμέρισμα του ορόφου ανακαινίστηκε μερικώς, διατηρώντας πολλά στοιχεία του αρχικού σχεδιασμού, όπως τα μαρμάρινα δάπεδα και δάπεδα μωσαϊκών, η κτιστή κουζίνα καθώς και κάποια από τα παλιά έπιπλα. Στόχος ήταν να δημιουργηθεί μία ατμόσφαιρα στο χώρο, όπου οι νέες επεμβάσεις να συνυπάρξουν αρμονικά με τα παλιά στοιχεία τα οποία διατηρήθηκαν με προσοχή.
Τίτλος έργου: Θερινή κατοικία στον Μπαξέ, Τυπολογία: Ανακαίνιση διώροφης κατοικίας, Τοποθεσία: Νέοι Επιβάτες – Δήμος Θερμαϊκού – Θεσσαλονίκη, Αρχιτεκτονική μελέτη – Σχεδιασμός: Polisgram Architects, Ομάδα μελέτης: Στέλλα Παπάζογλου – Λουίζα Βαρελίδη, Επιφάνεια: 120 τ.μ. (ο κάθε όροφος), Έτος υλοποίησης: 2022, Κείμενο παρουσίασης: PolisgramArchitects, Φωτογραφίες: Ιωάννα Φωτιάδου
English description: Polisgram Architects planned the renovation of a two storey summer house, built in 1968, in N. Epivates of the Municipality of Thermaikos, turning it into a contemporary summer residence. On the other hand, architects’ main design goal was to preserve and reveal all the traditional elements of the building as a whole.
N. Epivates, also known as Mpakse Tsifliki or simply Mpakses, is a small seaside town of the Municipality of Thermaikos. Due to its vicinity to Thessaloniki, it has been a vacation attraction for the people of the city since the 1930s. This house was built in 1968 as a summer house for two families, where each floor is an independent apartment of 120 square meters.
The house is located on the seafront and has a direct relation to the sea and therefore the decay of the facades was major. However, the house has a shared exterior space at the most quiet part of the plot. One of the main architectural elements of the house, which is also quite characteristic of the 70s period, is the cement breeze blocks decorating the balconies. Unfortunately, most of them have been damaged.
It was essential for the cement blocks to be removed and replaced, so architects aimed to achieve a very similar pattern to the original when replacing them with new ones. The metal fencing of the house, which is also used at the side balcony and the exterior stair, was designed and custom crafted in order to fit the aesthetic of the cement blocks of the facades. The window frames were replaced with new ones, preserving the old French style at the shutters.
Regarding the interior renovation of the apartments, since they are two different propertieswith different pursuits and needs, each one of them was treated individually. Nevertheless, a common design principle was that the interior layout of the apartments was maintained at a great extent, making small interventions that serve a more contemporary lifestyle.
The main intervention which took place in both apartments was the addition of a dining space to the living room area. This way the dining space also gains visual access to the sea becoming more versatile and extroverted.
The ground floor apartment was renovated completely, altering the style and materials of the initial design, so that the overall aesthetics of the space becomes more modern and lighter. The hues used are neutral and the dominant material is wood in its natural color.
The upper floor apartment on the other hand, was partially renovated, maintaining many elements of the original design, such as the marble and terrazzo flooring, the built-in kitchen as well as some of the old furniture. Architects’ main design aim in this case was to create an atmosphere where the new interventions would harmoniously blend in with the existing architectural elements which have been carefully restored.