Ο σχεδιασμός ενός νέου κτηρίου για το Τμήμα Πολυμέσων και Γραφικών Τεχνών, του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου στην Λεμεσό, αποτελεί από μόνος του μια πρόκληση, λόγω των μεγάλων απαιτήσεων σε εμβαδόν και όγκο των απαιτούμενων χώρων. Πολλώ δε μάλλον όταν πρέπει να τοποθετηθεί στο δοσμένο, σχετικά μικρό, οικόπεδο, τοποθετημένο εντός αμιγούς αστικού χώρου.
Μείζον θέμα που απασχόλησε το αρχιτεκτονικό γραφείο alias architects, κατά τον σχεδιασμό, ήταν η όσο το δυνατόν καλύτερη και ηπιότερη ένταξη του νέου κτηρίου στον αστικό ιστό. Όντας ένα κτιριολογικό πρόγραμμα «βαρύ» σε ανάγκη χώρων, μια τυπική διάταξη θα δημιουργούσε ένα ογκώδες και ψηλό κτήριο, σε πλήρη αντιδιαστολή με την επικρατούσα συνθήκη της ευρύτερης περιοχής. Το γεγονός αυτό οδήγησε στην, καταλυτική για τον σχεδιασμό, απόφαση να βυθιστεί ολόκληρο το κτίριο έναν όροφο κάτω από το επίπεδο του εδάφους, δημιουργώντας κατά αυτό το τρόπο ένα νέο ισόγειο επίπεδο, και κερδίζοντας έναν όροφο σε ύψος και άρα σε επιπλέον όγκο εις βάρος της πόλης.
Για καλύτερη διαχείριση του φωτός, στον άξονα Δύσης – Ανατολής, οι χώροι αρχίζουν να υποχωρούν όσο ανεβαίνουμε καθ’ ύψος, επιτυγχάνοντας έτσι την εκμετάλλευση του βορεινού, σταθερού φωτός, το οποίο είναι ιδανικό για τα εργαστήρια του εν λόγω τμήματος. Ταυτόχρονα, η τοποθέτηση του μεγαλύτερου ύψους του κτηρίου επί της μεριάς του δρόμου, μπλοκάρει το δυνατό νότιο φως από το αίθριο, προστατεύοντας το από την υπερθέρμανση.
Με την σειρά της, αυτή η υποχώρηση, έδωσε την δυνατότητα δημιουργίας ενός δώματος σε μορφή ράμπας, η οποία ξεκινάει από το ανατολικό άκρο του οικοπέδου, και διασχίζοντας το περιμετρικά, καταλήγει πάλι στο ίδιο σημείο, όμως τέσσερις ορόφους ψηλότερα. Η ράμπα χαρακτηρίζεται από ήπια κλίση, της τάξης του 10%, γεγονός που επιτρέπει την κίνηση πεζών πάνω της, καταλήγοντας από το επίπεδο του δρόμου στον τελευταίο όροφο του κτιρίου, όπου έχει κανείς την δυνατότητα πανοραμικής θέασης της πόλης της Λεμεσού και της Μεσογείου.
“Το δώμα φυτεύεται και δύναται να αποδώθει σε ολόκληρη την αστική κοινότητα, εν είδει ενός δημοσίου πάρκου, το οποίο συλλειτουργεί με το πανεπιστήμιο κατά τις ώρες λειτουργίας του, ενώ κλείνει και φυλάσσεται όλες τις υπόλοιπες”.
Μέσω όλων αυτών των κινήσεων, έγινε προσπάθεια απόδοσης ενός σύγχρονου και δυναμικού κτηρίου, που βασίζεται στις αρχές τις αειφορίας, του βιοκλιματικού σχεδιασμού και της θερμικής άνεσης των χρηστών του, αποτελώντας ταυτόχρονα ένα λειτουργικό και ευχάριστο χώρο μάθησης, έρευνας και καινοτομίας. Ένα εκκολαπτήριο ιδεών, που δύναται να αποτελέσει σημείο αναφοράς για τον Β’ Πόλο ανάπτυξης του Πανεπιστημίου, αλλά και ολόκληρης της πόλης.
Τίτλος & τύπος έργου: Νέες Κτηριακές Εγκαταστάσεις του Τμήματος Πολυμέσων και Γραφικών Τεχνών του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, Τοποθεσία: Λεμεσός – Κύπρος, Αρχιτεκτονική μελέτη: alias architects – Liakopoulos I Buchholz I Associates, Ομάδα μελέτης: Άρης Π. Λιακόπουλος – Edith Buchholz – Βασίλης Ρόϊδος – Simone Manolopoulou, Δομημένη επιφάνεια: 6.000 m², Στάδιο: Μελέτη, Έτος μελέτης: 2023, Κείμενο παρουσίασης – Φωτορεαλιστικές απεικονίσεις: alias architects – Liakopoulos I Buchholz I Associates
English description: The design of a new building for the Department of Multimedia and Graphic Arts, of the Cyprus University of Technology in Limassol, is a challenge in itself, due to the large requirements in area and volume of the spaces. Even more so when it has to be placed on the given, relatively small, plot, located within a pure urban space.
Alias Architects’ main intention, during the planning, was the best and gentlest possible integration of the new building into the urban fabric. Being a building program «heavy» in need of spaces, a typical layout would create a massive and tall building, in complete contrast to the prevailing condition of the wider area. This fact led them to the design-catalyst decision to submerge the entire building one floor below ground level, thus creating a new ground floor level, and gaining one floor in height, in favor of city.
For better light management, on the West-East axis, the spaces begin to recede as we go up in height, thus achieving the exploitation of the northern, constant light, which is ideal for the laboratories of the Department. At the same time, placing the highest height of the building on the street side, blocks the strong southern light from the atrium, protecting it from overheating.
In turn, this layout gave architects the possibility to create a roof in the form of a ramp, which starts from the eastern end of the plot, and crossing it around the perimeter, ends up again at the same point, but four floors higher. The ramp is characterized by a gentle 10% slope, which allows the movement of pedestrians on it, connecting the street level to the top floor of the building, where one has the possibility of a panoramic view of the city of Limassol and the Mediterranean.
“The roof is planted and can be given to the entire urban community, in the form of a public park, which co-operates with the university during its operating hours, while closing all the rest”.
Through all these movements, an effort was made to render a modern and dynamic building, based on the principles of sustainability, bioclimatic design and the thermal comfort of its users, being at the same time a functional and pleasant space for learning, research and innovation. An incubator of ideas which can be a point of reference for the Second Pole of development of the University, but also of the entire city.
Project title & type: New Building Facilities of the Department of Multimedia and Graphic Arts of the Cyprus University of Technology, Location: Limassol – Cyprus, Architects: alias architects – Liakopoulos I Buchholz I Associates, Design team: Aris P. Liakopoulos – Edith Buchholz – Vasilis Roidos – Simone Manolopoulou, Build up area: 6.000 m₂, Status: Design, Year: 2023, Text description – 3d depictions: alias architects – Liakopoulos I Buchholz I Associates