Παρουσία της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, εγκαινιάστηκε και αποδόθηκε, μετά την ολοκλήρωση του, στους κατοίκους της Σκιάθου και στους πολυπληθείς επισκέπτες της, ένα πολύ δύσκολο και απαιτητικό έργο της ανάδειξης και σύνδεσης του Κάστρου, με το νησί. Περιελάμβανε την κατασκευή της γέφυρας, την  αποκατάσταση της πύλης του, την ανάπλαση του μονοπατιού για την ομαλή πρόσβασή του.

Το έργο εκτελέστηκε, δια της Διευθύνσεως Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού, με συνολικό προϋπολογισμό 2.142.632 ευρώ, από  πόρους του ΕΣΠΑ 2014-2020 και 2021-27. Το Κάστρο, μνημείο του 14^ου αιώνα, τοπόσημο του νησιού, επίκεντρο της κοινωνικής ζωής, και χώρος λατρείας, σύμβολο της ίδιας της νησιωτικής πολιτείας, όπως περιγράφεται, σε πολλά διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, ήταν το κύριο αίτημα όλου του νησιού, επί πολλά έτη.

Στο πλαίσιο του έργου, εκτελέστηκαν εργασίες διαμόρφωσης της πρόσβασης του μονοπατιού προς την πύλη του κυρίως κάστρου, αποκατάστασης της πύλης εισόδου με την τοποθέτηση νέας θύρας και την ανακατασκευή του τοξωτού υπέρθυρου, συμπληρώσεων και ανακτήσεων της τοιχοποιίας, αποκατάστασης και στερέωσης του νότιου τείχους και κατασκευής νέας γέφυρας στη θέση της παλαιάς, μετά από την επισκευή των λίθινων βάθρων. Εκτελέστηκαν δύσκολες εργασίες αποκατάστασης της ευστάθειας των βραχωδών πρανών, τόσο στην περιοχή των βάθρων, όσο και της πύλης, αλλά και στο νότιο τείχος που περιελάμβαναν την απομάκρυνση ετοιμόρροπων τεμαχίων βράχου, καθαρισμούς ασυνεχειών, αγκυρώσεις υψηλής εφελκυστικής αντοχής κ.λπ.. Πραγματοποιήθηκε ανάπλαση του λιθόστρωτου μονοπατιού από την είσοδο του κάστρου ως την πύλη, με διάνοιξη, κατά θέσεις έως πλάτους δύο μέτρων και στερέωσης, με ισχνό κονίαμα, των λιθόκτιστων κατασκευών, που βρίσκονται σε αυτό, καθώς και τοπική συμπλήρωση των λιθόστρωτων, σε διάφορα τμήματα των υπαρχόντων τμημάτων των μονοπατιών, μετά από εξομάλυνση, κατά θέσεις, σε όλο το μήκος της διαδρομής επίσκεψης. Επιπλέον, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Μαγνησίας υλοποίησε, εντός του κάστρου, εργασίες καθαρισμών και απόδοσης, σε χρήση, λιθόστρωτων μονοπατιών, αποκατάστασης των ναών του Χριστού, της Παναγίας Πρέκλας, της Παναγίας Μεγαλομάτας, του Αγίου Νικολάου και του τζαμιού, οι οποίες θα συνεχιστούν, πρωτίστως για να προστατευτούν, αλλά και να αποδοθούν κατά το δυνατόν στη λατρεία, ώστε οι νεότερες γενιές  του νησιού να αποκτήσουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για το ίδιο το μνημείο.

Η αποκατεστημένη είσοδος του Κάστρου της Σκιάθου | Photo © ΥΠΠΟ

Η Υπουργός Πολιτισμού, κα. Λίνα Μενδώνη, δήλωσε: «Με ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση το Υπουργείο Πολιτισμού και οι αρμόδιες υπηρεσίες του παρέδωσαν αποκατεστημένο και προσβάσιμο το Κάστρο της Σκιάθου, το Κάστρο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, το οποίο γνώρισε, όλος ο κόσμος, μέσα από τα διηγήματά του. Ένα  έργο το οποίο μας κάνει πραγματικά υπερήφανους, καθώς αποτελεί για το νησί έναν πολιτιστικό και συγχρόνως αναπτυξιακό πόλο. “Η εξοχωτέρα των εκδρομών τούτων ήτο εις το Κάστρο, την παλαιάν πόλιν της νήσου, ερημωθείσαν μετά το 1821. Το Κάστρο τούτο ήτο αληθής φωλεά γλάρου, βράχος εξέχων υπέρ τας εκατόν οργυιάς υπεράνω της επιφανείας της θαλάσσης και διά στενού λαιμού συνδεόμενος με την ξηράν, μεθ’ ης συγκοινωνεί διά κινητής ξυλίνης γεφύρας”, αναφέρει ο Παπαδιαμάντης. Αυτήν ακριβώς την περιγραφή το ΥΠΠΟ, δια της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων αποκατέστησε, στο ακέραιο. Την γέφυρα αυτή, τη μόνη πρόσβαση και σύνδεση της σημερινής πόλης, του σύγχρονου νησιού, με την παλαιά πόλη. Η Κυβέρνηση, δια του ΥΠΠΟ, η Περιφέρεια διαχρονικά και ο Δήμος, τα τελευταία χρόνια, φρόντισαν για την εκπόνηση των μελετών, για τη χρηματοδότηση μέσω των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, ώστε να αποδίδεται σήμερα το Κάστρο, προσβάσιμο, με αποκατεστημένη την είσοδό του, τους δρόμους του, τις εκκλησιές του, στους κατοίκους και επισκέπτες της Σκιάθου. Η περιγραφή του παρελθόντος του Κάστρου από τον Παπαδιαμάντη συναντά και συνδέεται σήμερα με το παρόν του νησιού. Αυτό το έργο είναι για μένα ένα μνημόσυνο στη μνήμη του κοσμοκαλόγερου των ελληνικών γραμμάτων».

Το κάστρο ιδρύθηκε στα μέσα του 14^ου αιώνα από τους κατοίκους της αρχαίας και βυζαντινής πόλης της Σκιάθου, που βρισκόταν στη θέση της σημερινής, οι οποίοι αναγκάστηκαν, λόγω των πειρατικών επιδρομών, να μετοικήσουν σε απόκρημνη και φύσει οχυρή θέση στο βόρειο άκρο του νησιού. Εδώ αναπτύχθηκε η μεσαιωνική πόλη της Σκιάθου, που φαίνεται πως ήταν  και η μοναδική πόλη του νησιού, κατά τον 15^ο αιώνα. Το κάστρο της Σκιάθου το 1453 βρισκόταν υπό βενετική κυριαρχία, το 1538 κατελήφθη από τον Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα, ενώ το 1540 περιήλθε στους Οθωμανούς, υπό την κυριαρχία των οποίων παρέμεινε μέχρι την απελευθέρωση το 1829, οπότε επανιδρύθηκε ο σημερινός οικισμός. Από τον άλλοτε μεσαιωνικό οχυρωμένο οικισμό διατηρούνται σήμερα μόνο η πύλη και το βόρειο τείχος, ερείπια οικιών, που σύμφωνα με τον Αλ. Παπαδιαμάντη έφταναν σε αριθμό τις τριακόσιες.

Υποβάλλετε ένα άρθρο

Το όνομά σας *

Το email σας *

Το θέμα του άρθρου σας *