Το έργο, που παρουσιάζει το αρχιτεκτονικό γραφείο Fotis Zapantiotis Associated Architects, αφορά την ανακαίνιση ενός διαμερίσματος σε μια τυπική μεσοπολεμική πολυκατοικία της Αθήνας με artdeco στοιχεία, στην γειτονιά του Μετς.
Ο χώρος διατήρησε την υπάρχουσα χρήση κατοικίας και η νέα πρόταση βασίστηκε στις ανάγκες περιοδικής κατοίκησηςτου διαμερίσματος από τον ιδιοκτήτη του, που μοιράζει τον χρόνο του ανάμεσα στην Αθήνα και το εξωτερικό. Ο ίδιος έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην διαμόρφωση του τελικού χαρακτήρα του διαμερίσματος.
Ζητούμενο από εκείνον ήταν να μείνει ανέγγιχτο το μεγαλύτερο τμήμα της κάτοψης και να διατηρηθεί κατά το δυνατόν, τόσο η δομή όσο και τα μορφολογικά στοιχεία του διαμερίσματος, προσανατολίζοντας το σχεδιασμό στον επαναπροσδιορισμό αυτών των χαρακτηριστικών. Χωρίς τολμηρές αρχιτεκτονικές αποφάσεις, στόχος και ζητούμενο της επέμβασης είναι να λειτουργήσει σημειακά και με έναν νέο συνεκτικό τρόπο να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της σύγχρονης καθημερινότητας του ιδιοκτήτη.
Διατηρώντας τα όρια του προϋπάρχοντος χώρου και με τις βασικές του λειτουργίες να παραμένουν στην αρχική τους θέση, η τυπολογία του διαμερίσματος της εποχήςδιαιρεί την κάτοψη σε πέντε μέρη, το χωλ εισόδου, την κουζίνα, το λουτρό, το υπνοδωμάτιο και το καθιστικό.
Με την καθαίρεση ενός διαχωριστικού τοίχου, ο χώρος της εισόδου και της κουζίνας, που στην προηγούμενη συνθήκη παρέμεναν αποκομμένοι και τυφλοί ως προς την κύρια όψη του διαμερίσματος, νοηματοδοτούνται διαφορετικά και αποκτούν την δική τους πολλαπλή σημασία στην ζωή και χρήση της κατοικίας. Δημιουργούνται νέοι χωρικοί και λειτουργικοί συσχετισμοί με τον χώρο του καθιστικού, ενώ δίνεται η δυνατότητα ενιαίου σχεδιασμού των εσωτερικών όψεων που προκύπτουν.
Την θέση του συμπαγούς τοίχου, που χώριζε το χώλ της εισόδου από την κουζίνα, παίρνει η κεντρική ξύλινη κατασκευή, κομμάτι μιας ευρύτερης χειρονομίας που ξεκινά από την είσοδο και καταλήγει στον χώρο του υπνοδωματίου. Ως ενοποιητικό στοιχείο, η κατασκευή από ξύλο ελληνικής καρυδιάς, γίνεται το κέντρο της κάτοψης, το σημείο αναφοράς του σπιτιού και αποκτά χρηστικό ρόλο -εξοπλισμός κουζίνας, θέση εργασίας/γραφείο, αποθηκευτικά ερμάρια.
Η μεταλλική κατασκευή της εισόδου με τους κρυφούς αποθηκευτικούς χώρους, την βιβλιοθήκη και το γενναίο κινητό πανέλο του καθρέφτη, συστήνει διαφορετικά την έννοια του τοίχου-όριο και το διαμέρισμα αποκτά απρόσμενες φυγές και θεάσεις προς την πόλη, σχεδόν από κάθε σημείο του.
Οι οροφές, οι τοίχοι και τα επιμέρους διακοσμητικά στοιχεία της εποχής, αποδίδονται με τον ίδιο χρωματισμό με στόχο την ομοιογένεια και την πλαστική έκφραση των artdeco χαρακτηριστικών, σε μια κατοικία που καλείται να συγκεράσει ετερογενή στοιχεία.
Οι σημειακές επεμβάσεις στο διαμέρισμα, σε αντίθεση με το ομοιογενές μονόχρωμο περιβάλλον, υλοποιούνται με διακριτά υλικά (κόκκινη ελληνική καρυδιά, σκούρο μαύρο για τις μεταλλικές κατασκευές) δημιουργώντας έναν ήρεμο συσχετισμό δυνάμεων ανάμεσα στο προϋπάρχον κέλυφος και τις νέες κατασκευές.
English description: Fotis Zapantiotis Associated Architects completed the renovation of an apartment in a typical interwar building with art deco details, in the Athenian neighborhood of Mets.
The space has retained its existing residential use and the proposal is based on the seasonal dwelling needs of the owner, who divides his time between Athens and London and played a key role in shaping the final character of the apartment. He requested to maintain most of the floor plan intact and preserve, as far as possible, both the structure and the morphological elements of the apartment. Consequently, the design was geared towards refining and, where appropriate, redefining these features.
Steering clear from any invasive architectural decisions, the purpose of this intervention was to focus on specific points from which a novel, coherent way of serving the modern daily needs of the owner could emerge.
Preserving the boundaries of the pre-existing space, and with its basic functions remaining in their original positions, the typology of the apartment divides the floor plan into five sections, the entrance hall, the kitchen, the bathroom, the bedroom and the living room.
With the demolition of a dividing wall, the areas of the entrance and the kitchen, which in the previous layout remained cut off from the main aspect of the apartment, are now reinterpreted and acquire multiple significance in the life and use of the house. New spatial and functional correlations are created with the living room space, while the possibility of extended interior elevations arises.
The wall that separated the entrance hall from the kitchen is now replaced by a central wooden structure, forming a continuous gesturewhich begins from the entrance and ends in the bedroom. As a unifying element, the panel from Greek walnut timber becomes the center of the floor plan, a reference point for the apartment that acquires a functional role – kitchen equipment/workplace, office, storage cabinets.
The metal structure of the entrance, with its hidden storage spaces, bookshelves, and bold retractable mirror, recommends a different perception of the wall as a boundary, and the apartment acquires unexpected “escapes” and views to the city from almost every point.
“Diverse materialities, multiple uses and variable elements constitute the formerly inactive center of the house into a living mechanism”.
Apartment’s plan / Detail of front door hardware / Detail wardrobe handles, Fotis Zapantiotis Associated Architects
The ceilings, the walls and the individual decorative detailsof the time are rendered with the same color to achieve uniformity and a plastic expression of the art deco characteristics in a house required to reconcile heterogeneous elements.
The interventions in the apartment, in contrast with the homogeneous monochrome environment, are made with distinct materials (red Greek walnut timber, black metal structures), creating a calm correlation of forces between the pre-existing shell and the new structures.