Ένα από τα θέματα που αναφέρονται στο Ν.4342/2015 είναι η υποχρέωση των μεγάλων (μη ΜΜΕ) επιχειρήσεων να διενεργούν ενεργειακούς ελέγχους στις εγκαταστάσεις τους, με πρώτη προθεσμία τη 31/12/2018.
Το πνεύμα της υποχρέωσης αυτής είναι ουσιαστικά να αφυπνίσει τις επιχειρήσεις (ξεκινώντας από τις μεγάλες) να ασχοληθούν με την κατανάλωση ενέργειάς τους και να αναγκαστούν να έρθουν «αντιμέτωπες» με το ενεργειακό τους προφίλ, το οποίο, σε πολλές περιπτώσεις, μπορεί να αναδείξει εξόφθαλμες καταστάσεις οι οποίες με πολύ απλές παρεμβάσεις να οδηγήσουν σε μείωση των ενεργειακών καταναλώσεων και κατ’ επέκταση μείωση των λειτουργικών εξόδων της επιχείρησης.
Η πρώτη όμως προθεσμία είναι ήδη απελπιστικά κοντά και πολλές επιχειρήσεις δεν έχουν προχωρήσει στις αναμενόμενες κινήσεις με αποτέλεσμα η συγκεκριμένη υποχρέωση να έχει καταλήξει, για μία ακόμα φορά, ένας θεσμικός βραχνάς και όχι μια ευκαιρία για ανάπτυξη και εξέλιξη.
Οι λόγοι, πολλοί.
Από τη μία το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) που ήδη λιγότερο από 3 μήνες πριν τη λήξη της προθεσμίας προχώρησε να υλοποιήσει την πλατφόρμα που θα υποδέχεται τους ενεργειακούς ελέγχους.
Από την άλλη οι ίδιες οι επιχειρήσεις που δεν είναι σε θέση να αναγνωρίσουν την ευκαιρίαπου τους δίνεται και κωλυσιεργούν αποσκοπώντας αφενός σε μείωση του κόστους του ενεργειακού ελέγχου και αφετέρου σε μία ακόμα παράταση για τις οποίες άλλωστε μας είμαστε συνηθισμένοι.
Ένα σημαντικό μερίδιο ευθύνης έχουν και οι ίδιοι οι μηχανικοί-ενεργειακοί ελεγκτές, οι οποίοι, κάτω από την αδυσώπητη πραγματικότητα της οικονομικής κρίσηςπου βιώνουμε, έχουν αντιμετωπίσει τους ενεργειακούς ελέγχους ως μία ευκαιρία απλά να πάρουν κάποιες «εύκολες» δουλειές.
Σε όλα τα παραπάνω έρχεται να προστεθεί και η ΥΑ 175275/2018 η οποία χαμηλώνει τα κριτήρια για την εγγραφή των ενεργειακών ελεγκτών στο μητρώο ώστε να αυξηθεί ο αριθμός τους και να καλυφθούν οι ανάγκες για πολλούς ενεργειακούς ελέγχους σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.
Δηλαδή, για ένα σύνθετο και ειδικό αντικείμενο, επιλέγεται να εφαρμοστεί η μέθοδος της μαζικής παραγωγής για να κρυφθούν οι μεγάλες καθυστερήσεις στην κάλυψη των κοινοτικών μας υποχρεώσεων αδιαφορώντας για το ποιοτικό αποτέλεσμα και το τελικό ζητούμενο που δεν είναι άλλο από την μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης της χώρας.
Επομένως ο υπεύθυνος της επιχείρησης δεν πληροφορείται τελικά ποτέ για τα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει η επιχείρηση από έναν ενεργειακό έλεγχο και άρα να αποσβέσει την όποια δαπάνη απαιτηθεί, μέσω του οφέλους που θα αποκομίσει από την εξοικονόμηση ενέργειας που θα προκύψει, και απλά παρακολουθεί μια αδυσώπητη μάχη των ενεργειακών ελεγκτών για το ποιος θα καταφέρει να κατεβάσει περισσότερο την τιμή. Για μια ακόμα φορά λοιπόν το κράτος επιλέγει να δράσει βεβιασμένα, ο Έλληνας μηχανικός συμμετέχει και συναινεί και οι υπόχρεες επιχειρήσεις αποδέχονται μια διαδικασία με κριτήριο επιλογής το χαμηλότερο δυνατό κόστος, άρα με έκπτωση στο ποιοτικό αποτέλεσμα, ευελπιστώντας όλοι ότι δε θα υπάρξει ουσιαστικός έλεγχος.
Συντηρείται επομένως, μια κατάσταση σε βάρος, πρωτίστως, του μηχανικού ο οποίος επιλέγει να καταφύγει στην εύκολη λύση του να αναλάβει μια δουλειά σε πολύ χαμηλή τιμή, αντί να προσπαθήσει να πείσει τον πελάτη του ότι ένα ποιοτικότερο, άρα και λίγο ακριβότερο, αποτέλεσμα σε βάθος χρόνου θα είναι πολύ περισσότερο συμφέρον και για τις δύο πλευρές.
“To δίλημμα που πρέπει να χειριστούν οι μεγάλες επιχειρήσεις είναι το θέμα των ενεργειακών ελέγχων του Ν.4242/2015 ως εκπλήρωση μιας θεσμικής υποχρέωσης ή ως ευκαιρία για μείωση του λειτουργικού κόστους;”
Το πνεύμα της Ευρ.Οδηγίας 27 που ενσωματώθηκε με τον ν.4324/2015 είναι ουσιαστικά να φέρει στο προσκήνιο το θέμα της εξοικονόμησης. Η αρχή γίνεται με τον ενεργειακό έλεγχο όπου θα γίνει η καταγραφή του ενεργειακού προφίλ της επιχείρησης και οι επιχειρήσεις θα αναγνωρίσουν τι καταναλώνουν και θα ασχοληθούν με την εξοικονόμηση ενέργειας.
Τα οφέλη της εξοικονόμησης ενέργειας είναι πολλά, συνοψίζοντας:
Οικονομικά
Μείωση λειτουργικών δαπανών.
Μείωση κατανάλωσης.
Μείωση δαπανών συντήρησης.
Αύξηση εμπορικής αξίας ακινήτου.
Περιβαλλοντικά
Μείωση περιβαλλοντικού και ανθρακικού αποτυπώματος.
Βελτίωση εσωτερικών συνθηκών εργασίας.
Μείωση επιβλαβών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη
Ενίσχυση εταιρικής κουλτούρας για την αειφορία.
Ενίσχυση της περιβαλλοντικής στρατηγικής της εταιρείας.
Απόδειξη δέσμευσης του ιδιοκτήτη για ορθή περιβαλλοντική διαχείριση .
Τελικά ο χαμηλού επιπέδου ενεργειακός έλεγχος θα κοστίσει στην επιχείρηση πολύ ακριβά αφού δεν θα κερδίσει τίποτα παρά μόνο θα αποφύγει το πρόστιμο.